„Mama siedzi nam na karku” – przeczytałam to i aż mi ścierpło.
W moim dwupokojowym mieszkaniu przez lata mieszkał mój syn Bartosz z rodziną. Zaraz po ślubie wpadli do mnie z walizkami, krzycząc: „Mamo, pobędziemy u ciebie tylko chwilę!”. Minęło ponad dziesięć lat. Byłam z nimi przy narodzinach każdego dziecka, znosiłam choroby, nieprzespane noce i codzienny hałas, jakbyśmy mieszkali na dworcu.
Synowa Agnieszka była na urlopie macierzyńskim raz, potem drugi, w końcu trzeci. Kiedy dzieci chorowały, albo ona, albo ja braliśmy zwolnienie, opiekując się nimi na zmianę. O sobie nie myślałam w ogóle: gotowanie, płacz, pieluchy, pobrudzone ściany. W środku – ani chwili ciszy, ani spokoju. Tylko wymówki: „Jesteś babcią”.
Odliczałam dni do emerytury jak więzień do wyjścia na wolność. Myślałam, iż wreszcie będę mogła żyć choć trochę dla siebie. I tak, pierwsze pół roku po przejściu na emeryturę było jak sen. Ale sen gwałtownie się skończył.
Codziennie wstawałam o szóstej, zwoziłam syna i synową do pracy, wracałam, karmiłam wnuki, odprowadzałam jednego do przedszkola, drugiego do szkoły. Z najmłodszą chodziłam na spacery, gotowałam obiad, prałam, sprzątałam, a wieczorem – szkoła muzyczna, zadania domowe, bajki na dobranoc. Wszystko co do minuty.
Czasem, gdy dzieci w końcu zasypiały, pozwalałam sobie na luksus – książkę albo haft. To zawsze było moją cichą radością. Pewnej nocy, porządkując rzeczy, dostałam SMS od syna. Przeczytałam i zamarłam.
„Mama siedzi nam na karku – pisał do kogoś – a my jeszcze musimy płacić za jej leki.” Przeczytałam kilka razy. Najpierw myślałam, iż pomyłka. Ale potem zrozumiałam: nie do mnie miała trafić ta wiadomość. Te słowa wżarły mi się w pamięć. Jak nóż w plecy.
Nic nie powiedziałam. Nie robiłam scen, nie płakałam. Po prostu wynajęłam pokój w sąsiedniej dzielnicy. Powiedziałam, iż chcę mieszkać sama – „tak będzie wygodniej”. Każdy czynsz zjadał prawie całą emeryturę. Żyłam z makaronu i herbaty, ale – na swoim.
Dawno temu, jeszcze przed emeryturą, kupiłam sobie laptop. Synowa śmiała się: „Po co ci to, mamo, przecież choćby klawiszy nie rozróżniasz.” A ja się nauczyłam. Koleżanka córki pokazała mi podstawy, zaczęłam wrzucać zdjęcia haftów do internetu.
Najpierw tylko dzieliłam się pracami, potem koleżanki z dawnego biura prosiły, żebym coś dla nich zrobiła. Później – dla ich znajomych. Aż pewnego dnia sąsiadka zaproponowała, bym nauczyła jej wnuczkę haftować za drobną opłatą. Tak pojawiły się pierwsze uczennice – trzy dziewczynki. kilka pieniędzy, ale uczciwe. Najważniejsze, iż znów czułam się potrzebna – ale nie obowiązkowa.
Nie prosiłam już syna o nic. Nie upokarzałam się. Nie dzwoniłam. Spotykamy się czasem na rodzinnych imprezach, rozmawiamy tylko o pogodzie i przepisach. Nie chowam urazy. Po prostu nie potrafię żyć tam, gdzie jestem traktowana jak ciężar.
Teraz mam swoją małą przestrzeń. Pachnie lawendą, nie dziecięcymi skarpetkami. Na ścianach wiszą moje obrazy, nie rysunki wnuków. A w sercu – może nie spokój, ale przynajmniej szacunek do samej siebie.
Nie chciałam wojny. Chciałam wdzięczności. Albo przynajmniej szczerości. Ale jeżeli syn uważa, iż żyłam na jego karku, niech teraz żyje beze mnie. A ja przeżyję bez niego.
