Młodzież z Zespołu Szkół w Strzegomiu po raz kolejny wzięła udział w akcji ,,Sprzątamy cmentarz żydowski”.
Uczniowie klasy 3 technikum handlowego wraz z nauczycielkami: Anną Czubalą i Małgorzatą Kimmel spotkali się przed szkołą, pobrali potrzebny sprzęt, worki i rękawiczki i udali się na cmentarz żydowski w Strzegomiu i zabrali się do pracy. Teren cmentarza wcześniej pod wykonanie prac porządkowych przygotował pracownik szkoły – Władimir Kryczenkow. Uczniowie wykazali się zaangażowaniem i pracowitością przy zgrabianiu liści, wyrywaniu trawy i chwastów – informuje Urząd Miejskie w Strzegomiu.
Cmentarz żydowski w Strzegomiu znajduje się przy ul. św. Jadwigi, działka nr 877. Został oddany do użytku 19 maja 1815 roku. Zlokalizowany był we wschodniej części miasta, w sąsiedztwie cmentarza ewangelickiego i przy dawnej kaplicy szpitalnej. Nekropolia została założona na planie wieloboku zbliżonego do trójkąta, a od jego północnej strony znajdowała się brama, od której prowadziła główna aleja cmentarna.
Na początku lat 40. XX w. właścicielem nekropolii był okręg wyznaniowy w Świdnicy, a jego powierzchnia wynosiła 6 a 90 m kw. Do 1944 r. na jej terenie znajdowało się 77 nagrobków i pomników kamiennych. Nieodpłatnym przejęciem nieruchomości zainteresowany był w tym okresie burmistrz Strzegomia, jednakże w świetle obowiązujących przepisów takie rozwiązanie nie było możliwe i nieruchomość cmentarna została wyceniona na kwotę 420 RM (Reichsmark). Ostatecznie 13 października 1944 r. została sfinalizowana umowa kupna-sprzedaży z Gminą Strzegom.
Po II wojnie światowej cmentarz został przejęty przez społeczność Żydów polskich, którzy osiedlili się w Strzegomiu i wykorzystywany był do celów grzebalnych. Pochówki prowadzone były do początku lat 60. XX w., o czym świadczy zachowany nagrobek Rywki Troper pochodzący z 1963 roku. Według opisu pochodzącego z 1952 r. strzegomski cmentarz już wówczas był zdewastowany – brakowało na nim ogrodzenia, a nagrobki były zniszczone[1.1].
W 1991 r. na terenie cmentarza zachowanych było około 50 nagrobków, z których najstarszy pochodził z 1859 roku. Z ewidencji cmentarza żydowskiego w Strzegomiu, którą w 1993 r. opracował Marcin Wodziński, wynika, iż na terenie cmentarza znajdowało się wówczas 105 grobów, z czego 35 posiadało nagrobki.
Młodzież ze strzegomskiej szkoły opiekuje się cmentarzem systematycznie. W latach 2012-1013 uczniowie wraz z nauczycielami uczestniczyli w pracach renowacyjnych oraz niemieckie Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Zatrudnienia i Kwalifikacji Zawodowych (Verein zur Förderung von Beschäftigung und Qualifizierung) z Bad Freienwalde. Właścicielem jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Cmentarz do tej pory nie został wpisany do rejestru zabytków.
/inf. i zdjęcia UM Strzegom/
Informacja o cmentarzu: sztetl.org.pl, autorka Tama Włodarczyk
