– To wyróżnienie udowadnia, iż zaangażowanie – moje i całego środowiska edukatorów informatyki – w poszukiwanie talentów informatycznych i stwarzanie im możliwości zawodowego oraz osobistego rozwoju mają sens i są dostrzegane – mówi prof. Krzysztof Diks z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW, laureat tegorocznej Nagrody im. Stanisława Lema. Wyróżniono również prof. Rogera Penrose’a, noblistę i doktora honorowego Uniwersytetu Warszawskiego.
Prof. Krzysztof Diks z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego został laureatem Nagrody im. Stanisława Lema 2024 w kategorii „Kultura”. Kapituła konkursowa doceniła jego wieloletnią pracę na rzecz rozwoju i kształcenia młodych talentów w dziedzinie informatyki.
Badacz został nagrodzony za budowanie od ponad 30 lat kultury innowacji w Polsce, poprzez wspieranie polskiej młodzieży w startowaniu w międzynarodowych olimpiadach informatycznych. „Marka polskiego programisty stała się jednym z symboli naszego kraju dzięki działaniom Pana Profesora. Uczniowie prof. Krzysztofa Diksa tworzą dziś największe firmy technologiczne świata, a Polska obok USA i Chin stała się liderem w liczbie laureatów międzynarodowych olimpiad informatycznych” – tak swoją decyzję uzasadnił Instytut Lema.
Polska informatyczna marka
– Moje największe sukcesy odniosłem na polu edukacji. Jestem dumny z moich 10 doktorantów. Oni, ich wychowankowie, wychowankowie ich wychowanków to światowa czołówka algorytmików. Jestem też dumny z osiągnięć wychowanków Olimpiady Informatycznej, z którą jestem związany od ponad 30 lat, kierując od ponad 20 lat jej pracami. To niemal 30 tys. młodych ludzi, na których losy pośrednio lub bezpośrednio miałem swój wpływ. Jestem przekonany, iż dzięki temu jestem już blisko spełnienia mojego marzenia o powszechnie rozpoznawanej polskiej, informatycznej marce. Mam tu na myśli informatyczny produkt, bo temu, iż marką jest „polski informatyk” nikt już nie zaprzeczy – mówi prof. Diks.
Prof. Krzysztof Diks to matematyk i informatyk, specjalizuje się w algorytmach i strukturach danych, obliczeniach równoległych i rozproszonych oraz w teorii grafów. Był dyrektorem Instytutu Informatyki UW, a w latach 2016−2021 przewodniczącym Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Jest członkiem Komitetu Informatyki PAN oraz Rady ds. Informatyzacji Edukacji, przewodniczy Komisji Kształcenia w Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Prof. Diks od lat zajmuje się popularyzacją informatyki, jest też opiekunem wielu medalistów międzynarodowych olimpiad informatycznych.
Doktor honorowy UW nagrodzony
Nagroda im. Stanisława Lema przyznawana jest corocznie osobom wyróżnianym w czterech kategoriach: „Kultura”, „Nauka”, „Technologia” i „Nagroda specjalna”.
W kategorii „Nauka” nagrodę otrzymał w tym roku prof. Roger Penrose (za podejmowanie przełomowych badań nad tym, jak rodzi się ludzka świadomość). Prof. Roger Penrose jest jednym z najwybitniejszych współczesnych fizyków matematycznych. W latach 60. pokazał, iż zapadanie się grawitacyjne gwiazd prowadzi do powstawania czarnych dziur. Badacz udowodnił wiele własnych twierdzeń o istnieniu osobliwości w czasoprzestrzeniach kosmologicznych. Opracował nowe podejście do opisu czasoprzestrzeni, tak zwany formalizm spinorowy.
W 2005 roku na wniosek ówczesnego dziekana Wydziału Fizyki, prof. Jana Bartelskiego, prof. Roger Penrose został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.
W 2020 roku naukowiec otrzymał jedną drugą Nagrody Nobla za „odkrycie, iż formowanie się czarnej dziury jest solidną prognozą ogólnej teorii względności”.
Wśród pozostałych laureatów tegorocznej Europejskiej Nagrody Naukowej im. Stanisława Lema są Rafał Modrzewski (w kategorii „Technologia” za stworzenie największej na świecie komercyjnej konstelacji mikrosatelit SAR-ICEYE) oraz Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach (Nagroda specjalna za stworzenie miejsca, które tworzy człowieka w sposób szczególny, dając szansę na odbieranie świata osobom ze szczególnymi potrzebami).
