W środę, 13 listopada, w siedzibie konsulatu generalnego RP w Nowym Jorku odbyły się obchody 106. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Z tej okazji wręczono odznaczenia państwowe nadane przez prezydenta RP i medale Komisji Edukacji Narodowej przyznane przez MEN.
Zasługi Polonii
W uroczystych obchodach Narodowego Święta Niepodległości wzięło udział ponad 200 gości, w tym przedstawiciele wielu polonijnych organizacji, działacze społeczni, artyści, nauczyciele i dziennikarze. Z Polski przybyła na uroczystość Joanna Mucha, wiceminister edukacji w randze sekretarza stanu. Na miejscu obecna była także delegacja z Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego na czele z jego dyrektor dr Urszulą Starakiewicz – Krawczyk oraz delegacja z Ministerstwa Spraw Zagranicznych z Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą pod przewodnictwem dyrektor Anny Sochańskiej. Wśród gości znaleźli się również Maja Steczkowska – dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku, a także dr hab. Magdalena Biniaś-Szkopek – dyrektor PAN Biblioteki Kórnickiej. Gościem honorowym uroczystości była sybiraczka Helena Knapczyk.
Zebranych na wstępie powitał Mateusz Sakowicz, konsul generalny RP w Nowym Jorku, a wieczór poprowadził Krzysztof Płaski, wicekonsul ds. polonijnych. Hymny narodowe, polski i amerykański, wykonał Michał Jamrożek.
– Chciałbym podkreślić rolę Polonii w odzyskaniu niepodległości na przestrzeni dziejów. Od wysiłku narodowo-wyzwoleńczego, bo przecież Błękitna Armia generała Józefa Hallera była tworzona po tej stronie Atlantyku, aż po czasy współczesne związane z lobbowaniem Polonii za naszym włączeniem do Sojuszu Północnoatlantyckiego – stwierdził Mateusz Sakowicz. Wspomniał też o zasługach Polonii w kwestii zniesienia wiz dla Polaków. – Wasza codzienna aktywność, czy to w organizacjach polonijnych, czy też w kwestii edukacji, ma duże znaczenie i te codzienne przejawy patriotyzmu to wyraz dbania o interes Polski – dodał konsul generalny.
Polska jako kraj powrotu
– To moja pierwsza wizyta w Stanach Zjednoczonych i bardzo się cieszę, iż mogę razem z państwem świętować ten wyjątkowy dzień – powiedziała Joanna Mucha, wiceminister edukacji. – Polska to wspaniały kraj. Dla mnie Święto Niepodległości Polski jest wyrażeniem i świadectwem naszej tożsamości – stwierdziła, przypominając lata komunizmu, kiedy 11 listopada nie był oficjalnym świętem. – Przez minione 30 lat Polska przeszła pełną transformację ustrojową. Jesteśmy państwem, które dokonało absolutnego cudu, z kraju komunistycznego stając się dojrzałą demokracją. Nie wszystko działa jeszcze idealnie, ale zbudowaliśmy bardzo solidne fundamenty, między innymi przechodząc z gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej. Przez ten czas zyskaliśmy obecność we wszystkich najważniejszych wspólnotach międzynarodowych, dzięki czemu jesteśmy w tej chwili silni naszymi sojuszami. To ogromny sukces – zauważyła. – Przez dziesięciolecia Polacy wyjeżdżali z Polski. Moim największym marzeniem jest to, aby Polska stała się krajem powrotu. Aby ludzie, którzy z Polski wyjechali, chcieli do niej wrócić. A jeżeli nie oni, to może ich dzieci czy też wnuki – podsumowała. – Polska potrzebuje Polonii i waszej pracy. Potrzebuje tego, żeby te więzi między nami były coraz silniejsze. Żebyśmy wspólnie byli adwokatami polskich spraw na całym świecie – dodała wiceminister, która znaczną część swojego kilkudniowego pobytu w Nowym Jorku poświęciła na spotkania z polonijnymi nauczycielami i władzami oświatowymi.
W trakcie wieczoru odbyła się bardzo interesująca prelekcja dr hab. Magdaleny Bieniaś-Szkopek o życiu i działalności wielkiego patrioty – Władysława Zamoyskiego, który w kraju i na emigracji pod koniec XIX wieku i na początku XX wieku aktywnie wspierał polską kulturę i dążenia do odzyskania państwowości. To właśnie uchwałą Senatu RP X kadencji z 7 września 2023 roku rok 2024 ustanowiono m.in. „Rokiem Władysława Zamoyskiego”.
W części artystycznej zgromadzeni goście mieli okazję podziwiać występ Chóru Dziecięcego Polonia. Młodzi artyści pod dyrekcją Dominika Grzyba zaprezentowali wiązankę utworów patriotycznych owacyjnie przyjętą przez publiczność.
Odznaczenia i medale
Najważniejszym punktem programu środowej uroczystości było wręczenie państwowych odznaczeń osobom zasłużonym dla Polski i Polonii. W imieniu prezydenta RP odznaczenia wręczył Mateusz Sakowicz, konsul generalny RP w Nowym Jorku. Odznaczenia otrzymali: Adam Jagusiak (Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski), Jakub Polaczyk (Złoty Krzyż Zasługi), Cheryl Fishbein (Srebrny Krzyż Zasługi), Paweł Gąsior (Srebrny Krzyż Zasługi), Zbigniew Koralewski (Srebrny Krzyż Zasługi), Kazimierz Herchold (Srebrny Krzyż Zasługi), Janina Poskrobko-Stręciwilk (Srebrny Krzyż Zasługi), Anna Pyz (Brązowy Krzyż Zasługi). Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie wręczono Krystynie i Januszowi Kowalskim. Następnie Medale Komisji Edukacji Narodowej przyznane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wręczyła wiceminister Joanna Mucha. Otrzymały je zasłużone polonijne nauczycielki: Danuta Bronchard, Magdalena Grzymek, Julia Izak, Eva Janda-Sipe, Nikole Kopczynska, Anna Lian, Gabriela Lorenc, Laura Migas-Puch, Aneta Prejsnar, Monika Rakowski, Eva Szymanski i Wioleta Wysocka.
Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku to ciąg zdarzeń skutkujących ostatecznie odzyskaniem suwerenności przez Polskę po 123 latach zaborów. Upamiętniające ten fakt państwowe Narodowe Święto Niepodległości obchodzone jest 11 listopada, w rocznicę przekazania władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu. Jak podkreśliły władze konsulatu w komunikacie prasowym, ten dzień „jest dla nas okazją do refleksji nad naszym dziedzictwem, a także czasem euforii i wspólnego świętowania”.
Tekst i zdjęcia: Marcin Żurawicz
