Papieska Komisja ds. Ochrony Małoletnich obradowała w Krakowie. Po raz pierwszy poza Watykanem

W Krakowie zakończyło się Jesienne Zgromadzenie Plenarne Papieskiej Komisji ds. Ochrony Małoletnich. To historyczne wydarzenie – po raz pierwszy posiedzenie Komisji odbyło się poza Watykanem. Obrady trwały od 30 września do 3 października i poświęcone były przede wszystkim praktycznym działaniom w zakresie ochrony dzieci i osób bezbronnych w Kościele.

Tym razem miejscem spotkania był klasztor Księży Sercanów w Krakowie. W obradach uczestniczyli członkowie Komisji z różnych kontynentów, eksperci ds. prewencji, a także przedstawiciele struktur regionalnych Kościoła. W ostatnim dniu dołączyli nuncjusz apostolski w Polsce arcybiskup Antonio Guido Filipazzi, Prezydium Konferencji Episkopatu Polski oraz kilkunastu biskupów.

Decyzja o zorganizowaniu obrad właśnie w Polsce miała znaczenie symboliczne – była wyrazem zasady bliskości i współpracy ze wspólnotami lokalnymi. W ten sposób Papieska Komisja chciała podkreślić, iż ochrona małoletnich w Kościele nie jest tylko zadaniem Stolicy Apostolskiej, ale wspólnym obowiązkiem wszystkich wspólnot i instytucji kościelnych na świecie.

Sesji przewodniczył po raz pierwszy nowy przewodniczący Komisji, arcybiskup Thibault Verny. Zaproponował on cztery główne kierunki działań na najbliższe lata: tworzenie uniwersalnej kultury ochrony, opracowanie wspólnego języka i zasad w ramach tzw. Ramowych Wytycznych Powszechnych, budowanie sieci regionalnych współpracy oraz pogłębianie dialogu z instytucjami świeckimi.

Podczas krakowskiego zgromadzenia analizowano także wyniki pilotażowych projektów w różnych częściach świata – m.in. w Zimbabwe, Kostaryce, na Tonga i w Polsce. Spotkanie pozwoliło na wymianę doświadczeń i porównanie różnych modeli ochrony dzieci w Kościele. Zwrócono uwagę, iż w niektórych krajach Globalnego Południa funkcjonują rozwiązania, które mogą być inspiracją także dla Kościołów w Europie.

Jednym z kluczowych wątków obrad była potrzeba uważnego słuchania osób pokrzywdzonych. Członkowie Komisji uznali, iż to właśnie głos ofiar powinien wyznaczać kierunek wszystkich działań podejmowanych w zakresie prewencji i zadośćuczynienia. Dyskutowano o rozwijaniu kontaktu z osobami skrzywdzonymi, o tworzeniu bezpiecznych przestrzeni rozmowy oraz o włączaniu ich doświadczeń do prac Komisji.

Wkrótce ma zostać opublikowany Drugi Raport Roczny Papieskiej Komisji, w którym znajdą się szczegółowe informacje na temat systemów zadośćuczynień i wdrażania nowych standardów odpowiedzialności. Dokument ma ukazać się w połowie października w pięciu językach.

Dla polskiego Kościoła spotkanie w Krakowie było okazją do rozmowy o praktycznym stosowaniu nowych wytycznych, które weszły w życie na początku 2025 roku. Biskupi mieli możliwość podzielenia się doświadczeniami z wdrażania procedur w parafiach i instytucjach kościelnych oraz wskazania wyzwań wynikających z polskiego kontekstu prawnego.

Komisja oceniła też postępy Inicjatywy „Memorare”, która wspiera projekty prewencyjne w Kościołach lokalnych na całym świecie. w tej chwili działa siedemnaście takich inicjatyw – w Ameryce, Afryce i Azji. Polska ma być jednym z krajów, w których program ochrony małoletnich będzie w kolejnych miesiącach rozwijany pilotażowo.

Na zakończenie sesji odbyło się spotkanie przedstawicieli Komisji z Konferencją Episkopatu Polski. Rozmowy dotyczyły sposobów wzmocnienia współpracy pomiędzy Stolicą Apostolską a Kościołami lokalnymi w zakresie prewencji nadużyć. Zwrócono uwagę, iż Kościół nie może pozostawać odizolowany od społeczeństwa – kultura ochrony małoletnich musi być budowana w dialogu i wrażliwości na problemy współczesnego świata.