Polacy masowo wypłacą pieniądze. Konta świecą pustkami. Co się dzieje?

W drugim kwartale 2023 roku Polacy wycofali z PPK rekordową kwotę 498 milionów złotych, a liczba osób decydujących się na ten krok wzrosła do 187 tysięcy. To znaczny wzrost w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku, gdy wypłaty wyniosły 139 milionów złotych. Eksperci wskazują na jedną przyczynę tego stanu rzeczy.

Fot. Shutterstock

Jak działa system PPK?

Rząd wprowadził Pracownicze Plany Kapitałowe w 2019 roku jako program oszczędzania na przyszłość, wspierany przez państwo i pracodawców. PPK oferują uczestnikom kilka zachęt, które mają ułatwić gromadzenie kapitału emerytalnego. Każdy uczestnik PPK otrzymuje jednorazową dopłatę powitalną w wysokości 250 zł oraz coroczne wsparcie państwowe wynoszące 240 zł. Dodatkowo, pracodawca wpłaca na konto PPK od 1,5 do 4 procent wynagrodzenia pracownika, a minimalna składka ze strony pracownika wynosi 2 procent pensji.

Dlaczego Polacy decydują się na wcześniejsze wypłaty?

Według dr. Łukasza Wacławika z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, przyczyną masowych wypłat jest głęboka nieufność Polaków wobec systemu emerytalnego. Wielu uczestników obawia się, iż w przyszłości może nie uzyskać dostępu do zgromadzonych środków. Te obawy wynikają z doświadczeń związanych z systemem ZUS oraz z częstych zmian w przepisach emerytalnych. Taka niepewność skutecznie zniechęca Polaków do długoterminowego oszczędzania w PPK.

Jakie są konsekwencje wcześniejszej wypłaty?

Decyzja o przedwczesnej wypłacie środków z PPK ma swoje konsekwencje. Osoby, które zdecydują się na taki krok, muszą zapłacić 19-procentowy podatek od zysków kapitałowych. Dodatkowo, wypłacający mogą otrzymać jedynie 70 procent wpłat od pracodawcy, ponieważ reszta trafia do ZUS. Wcześniejsze wycofanie środków oznacza także utratę prawa do dalszych dopłat od państwa i pracodawcy, co zmniejsza przyszłe oszczędności.

Perspektywy na przyszłość – optymizm Polskiego Funduszu Rozwoju

Mimo obecnych trudności, Polski Fundusz Rozwoju (PFR) zachowuje optymizm co do przyszłości programu. PFR przewiduje, iż do końca dekady aktywa zgromadzone w PPK i Pracowniczych Programach Emerytalnych (PPE) mogą sięgnąć 100-120 miliardów złotych. Fundusz szacuje, iż program obejmie 6-7 milionów pracowników. PFR wierzy, iż PPK pozostają istotnym elementem polskiego systemu emerytalnego, który w dłuższej perspektywie może pomóc pracownikom zabezpieczyć przyszłość finansową na emeryturze.

Masowe wypłaty z PPK pokazują, iż Polacy potrzebują większej edukacji finansowej oraz lepszego wsparcia w budowaniu zaufania do systemów emerytalnych. Program PPK, choć atrakcyjny pod względem wsparcia ze strony państwa i pracodawcy, przez cały czas budzi obawy. Dla skuteczniejszego funkcjonowania programu najważniejsze będzie nie tylko zapewnienie korzyści finansowych, ale także zwiększenie poczucia stabilności i bezpieczeństwa wśród uczestników.