Rząd opublikował priorytety polskie prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, w tym te dotyczące edukacji. Dowiedz się, które zagadnienia mogą okazać się istotne dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, działających w tym obszarze .
Odporność demokracji i edukacja obywatelska
W obliczu coraz częstszych prób ingerencji z zewnątrz i szerzenia dezinformacji, Unia Europejska i jej państwa członkowskie stają przed wyzwaniem wzmocnienia własnych demokracji. Autorytarne reżimy wykorzystują fałszywe informacje, by osłabiać spójność społeczną i polityczną, a w efekcie destabilizować Unię i jej partnerów. By skutecznie na to odpowiedzieć, potrzebne są zarówno narzędzia do wykrywania i neutralizowania dezinformacji, jak i długofalowe działania na polu edukacji obywatelskiej oraz wsparcie dla niezależnych, rzetelnych mediów. Istotne jest też budowanie odporności europejskiej demokracji poprzez wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego i przygotowanie na sytuacje kryzysowe.
Polska prezydencja zamierza zintensyfikować współpracę w tych obszarach – mowa tu o lepszej koordynacji walki z dezinformacją, zapobieganiu szkodliwym działaniom w cyberprzestrzeni, rozwijaniu bezpiecznych usług cyfrowych oraz przeciwdziałaniu tzw. „dezinformacji klimatycznej”. Chodzi o to, by wzmocnić zdolność Unii do odpierania wszelkich prób manipulacji informacjami oraz zwiększyć bezpieczeństwo i stabilność wspólnoty w dłuższej perspektywie.
Jest to dobry krok polskiej prezydencji i organizacje pozarządowe zainteresowane tym obszarem, mają szansę na zintensyfikowanie działań rzeczniczych i edukacyjnych.
Edukacja: ku bardziej włączającym systemom
Dyskusje toczą się wokół budowy bardziej odpornych i dostępnych systemów edukacji i szkolenia. Rozważane jest podsumowanie dotychczasowego postępu w tworzeniu Europejskiego Obszaru Edukacji oraz ustalenie jego priorytetów na lata 2025–2030.
Pojawiają się też plany wypracowania konkluzji Rady na temat włączającej edukacji wczesnoszkolnej i szkolnej, co może zainteresować organizacje działające na rzecz równego dostępu do nauki.
Równolegle realizowane są rozmowy o przyszłości programów edukacyjnych UE po 2027 roku, uwzględniające wyniki ewaluacji Erasmus+ oraz Europejskiego Korpusu Solidarności. Warto zwrócić uwagę, iż w dyskusjach pojawia się wątek otwarcia na uczestników spoza Unii, co może podnieść atrakcyjność programów i wpłynąć na strategie organizacji pozarządowych poszukujących międzynarodowych partnerstw.
Młodzież: tożsamość europejska i dialog
W obszarze młodzieży priorytetem jest budowanie silniejszego poczucia tożsamości europejskiej opartej na wspólnych wartościach. realizowane są prace nad przeglądem wytycznych dotyczących europejskiego dialogu z młodzieżą oraz nad nową strategią komunikacyjną.
Jest to okazja dla organizacji pozarządowych, które mogą włączyć się w ten dialog, ułatwiając kontakt między młodymi ludźmi a decydentami. Włączanie perspektywy młodzieżowej do kluczowych polityk to temat, który będzie obecny w dyskusjach na szczeblu unijnym, co również daje pole do popisu organizacjom aktywnym w tym obszarze.
Kultura: wsparcie dla początkujących twórców i kształt nowych programów
W sektorze kultury omawia się wsparcie dla osób rozpoczynających kariery twórcze oraz przyszły kształt programu Kreatywna Europa po 2027 roku. Może to istotnie wpłynąć na strategie organizacji działających w dziedzinie sztuki i kultury, które będą miały szansę dostosować swoje projekty do zmieniających się priorytetów i dostępnych źródeł finansowania.
Prowadzone są również wstępne rozmowy o ewentualnych zmianach w dyrektywie audiowizualnej (AVMS). Organizacje zainteresowane regulacjami medialnymi mogą teraz monitorować tę debatę i przygotowywać własne propozycje lub stanowiska.
Sport: aktywność fizyczna i rola w edukacji
W kontekście sportu główną kwestią jest podkreślenie jego znaczenia w edukacji i poprawie zdrowia młodych ludzi. Dyskutuje się o tym, jak przeciwdziałać spadającej aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży oraz jak sport może stać się skutecznym narzędziem kształtującym zdrowe nawyki.
Organizacje pozarządowe zajmujące się aktywizacją lokalnych społeczności czy działaniami prozdrowotnymi mogą wykorzystać te rozmowy do dostosowania lub wzmocnienia swoich inicjatyw.
Szanse dla organizacji pozarządowych
Wszystkie wymienione procesy dają organizacjom pozarządowym możliwość wpływania na kształt przyszłych polityk unijnych. Mogą one:
- Monitorować zmiany w programach edukacyjnych, kulturalnych i sportowych oraz dostosowywać do nich swoje działania.
- Brać udział w dialogu z decydentami, reprezentować interesy grup, z którymi pracują, i zgłaszać konkretne potrzeby lub propozycje rozwiązań.
- Przygotowywać się do nowych inicjatyw finansowych i programowych, które pojawią się w nadchodzących latach.
W dłuższej perspektywie organizacje pozarządowe mają szansę wzmocnić swoje pozycje w obszarach edukacji, młodzieży, kultury i sportu, korzystając z okazji, jakie otwierają się w trakcie polskiej prezydencji w Radzie UE.
