Czasami pojawia się pytanie „Czy rozwój to potrzeba czy przymus?”
Jaka jest odpowiedź? Przede wszystkim pytanie jest źle postawione.
Nie da się nie rozwijać. ️Każdego dzień, nowe doświadczenia oznaczają zmianę myślenia, i choćby własnego Ja. Czasem nowe zachowania. Nie zauważamy tych zmian, bo dopóki nie postrzegamy ich jako silne, nie odbieramy ich też jako zmiany. Mamy wpisane mechanizmy chroniące nasze poczucie spójności i tożsamości, które pozwalają niezauważenie włączać to co nowe do naszego obrazu siebie.
Coaching – jako metoda ukierunkowana na osiąganie celów – jest z definicji psychologicznym oddziaływaniem ukierunkowanym na facylitację rozwoju. Choć rozwój zachodzi z każdym doświadczeniem, a zatem także podczas szkoleń, psychoterapii, itd.
Co zatem powoduje, iż ktoś może zadać pytanie czy rozwój może być szkodliwy?
Każdy z nas ma potrzebę własnej wartości. A jednocześnie poczucie własnej wartości przynależy się nam bezwarunkowo. Jednak czasem pewne problemy psychologiczne/psychiczne powodują, iż ludzie szukają swojej wartości. Nie przyniesie jej chwytanie się nowych wyzwań, szukanie akceptacji innych, itp. Potrzebne jest wtedy odpowiednio dobrana psychoterapia czy coaching (zależnie od tego, co będzie lepszym mechanizmem zmiany dla danej osoby), które pozwolą osobie odkryć, iż posiada to, czego nieustająco szuka.
Decyzja o podjęciu aktywności facylitujących własny rozwój osobisty czy zawodowy powinna wynikać z faktycznych potrzeb osoby. Coaching (jak i psychoterapia) podejmują jako temat do pracy tylko to, czego faktycznie chce osoba. I wypracowują rozwiązania, które są chciane i dopasowane do osoby. Wyjściem do pracy jest cel albo problem. I to takie, które osoba postrzega jako faktycznie dla niej warte podjęcia pracy. Decyzja osoby i jej motywacja jest tu kluczowa.
Mamy pełne prawo decydować czy chcemy czy nie cokolwiek zmieniać w naszym życiu.
Dlatego jest tak ważne, by na drodze rozwoju podejmować współpracę z profesjonalistami.
– Coaching i psychoterapia prowadzone przez profesjonalne, odpowiednio wyedukowane osoby, zawierają w zasadach pracy poszanowanie autonomii i wyborów osoby, pozwalając jej uświadomić sobie czego potrzebuje i nad czym chce pracować.
– Szkolenia ze względu na zróżnicowany charakter i tematykę nie mają jednego standardu ich prowadzenia.
Co cechuje profesjonalne szkolenie z zakresu rozwoju zawodowego i osobistego?
1. Wiedza na co się decydujemy i wolność decyzji
Przed szkoleniem powinna być podana wiedza o zakresie szkolenia i trybie jego realizacji oraz efektach/korzyściach. A na początku szkolenia zawarty kontrakt psychologiczny, czyli podanie i ustalenie takich informacji, które dają wiedzę o tym czego się spodziewać i ustalają istotne granice. Taki kontrakt może być krótki i prosty, oraz w razie potrzeby modyfikowany i uzupełniany w trakcie. Także każda propozycja aktywności, ćwiczeń powinna być omówiona zanim ćwiczenie będzie realizowane. Osoba ma wolność wyboru czy bierze udział w danym ćwiczeniu.
2. Prowadzenie szkolenia przez Zespół: wspieranie sprawczości i autonomii Uczestników szkoleń
W przypadku dłuższych szkoleń rozwojowych, warsztatów prowadzący powinni wymieniać się co 2-3 dni. Prowadzenie szkolenia – opartego na własnej pracy i doświadczeniu uczestnika – przez tylko jedną osobę prowadzi do tzw. efektu guru. Czyli pojawiają się zjawiska charakterystyczne dla psychoterapii, a niepożądane podczas szkolenia. Mamy do czynienia z pozytywnym przeniesieniem, które powoduje utratę pewnej dozy krytycyzmu, zwiększa ryzyko indoktrynacji oraz powiązane może być z uczuciem, iż osiągane rezultaty bardziej przypisywane są prowadzącemu niż samemu sobie. Wiąże się to też z nadmiernym pragnienieniem ciągłego kontaktu tylko z tym jednym prowadzącym. Profesjonalni prowadzący dbają o to, by Uczestnik wzmacniał swoją sprawczość i polegał na sobie, a także był zdolny do refleksji, czego faktycznie potrzebuje.
3. Połączenie praktyki i wiedzy opartej na nauce
Nawet najbardziej praktyczne szkolenie powinno być oparte na aktualnej naukowej wiedzy. Rozumienie mechanizmów stojących za danym działaniem praktycznym pozwala być absolwentom szkoleń być twórczymi kreatorami (a nie odtwórcami), co powoduje większą skuteczność w praktyce. Lepiej rozumiejąc, lepiej dobieramy odpowiednie działania. I budujemy własną siłę i pozycję.
