Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje znaczące zmiany w Karcie Nauczyciela, które mają poprawić organizację pracy szkół i wyeliminować dotychczasowe nadużycia. Jednym z kluczowych punktów nowelizacji jest zakaz przydzielania doraźnych zastępstw nauczycielom bibliotekarzom oraz specjalistom, takim jak pedagodzy, psychologowie i logopedzi, w czasie przeznaczonym na ich podstawowe obowiązki.
Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3.
Koniec z doraźnymi zastępstwami dla specjalistów
Do tej pory w wielu szkołach stosowano praktykę wykorzystywania bibliotekarzy i specjalistów do zastępowania nieobecnych nauczycieli. Powodowało to dezorganizację ich pracy i uniemożliwiało realizację kluczowych zadań, takich jak wsparcie uczniów czy prowadzenie zajęć terapeutycznych. Co więcej, nauczyciele ci nie otrzymywali dodatkowego wynagrodzenia za takie zastępstwa. Nowelizacja ma jednoznacznie zakazać tych praktyk.
Skrócenie okresu próbnego dla nauczycieli
Projekt ustawy przewiduje również istotne zmiany dotyczące zatrudniania młodych nauczycieli. Dotychczas obowiązujący dwuletni okres próbny zostanie skrócony do jednego roku szkolnego. Ministerstwo argumentuje, iż dzięki temu młodzi pedagodzy szybciej uzyskają stabilizację zawodową i możliwość dalszego awansu.
Ujednolicenie pensum w szkołach zawodowych
Ważną zmianą będzie także zrównanie pensum nauczycieli praktycznej nauki zawodu z pensum nauczycieli przedmiotów teoretycznych. w tej chwili nauczyciele przedmiotów zawodowych muszą realizować 20 godzin tygodniowo, podczas gdy ich koledzy uczący teorii pracują 18 godzin. Po zmianach wszyscy nauczyciele w szkołach zawodowych będą mieli jednolite pensum wynoszące 18 godzin tygodniowo.
Jasne zasady wynagradzania godzin ponadwymiarowych
Nowelizacja Karty Nauczyciela ma także uporządkować kwestie związane z wynagrodzeniem za godziny ponadwymiarowe i zastępstwa. Nowe przepisy określą, w jakich sytuacjach nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny, a w jakich przypadkach to prawo traci. Wprowadzone zostanie również ujednolicenie zasad naliczania wynagrodzeń za nadgodziny we wszystkich szkołach, niezależnie od organu prowadzącego.
Wsparcie dla nauczycieli przed emeryturą
Zmiany obejmą także nauczycieli zbliżających się do wieku emerytalnego. Osoby, którym brakuje mniej niż rok do przejścia na emeryturę, będą mogły skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia w celu leczenia lub rehabilitacji uzdrowiskowej. Uregulowane zostaną również zasady dotyczące ochrony przedemerytalnej, odpraw oraz nagród jubileuszowych.
Doprecyzowanie obowiązków mentorów i zasad awansu
Ministerstwo planuje również wprowadzenie bardziej precyzyjnych przepisów dotyczących obowiązków mentorów oraz zasad oceny pracy nauczycieli. W szczególności podjęto decyzję o uregulowaniu sposobu rozliczania czasu pracy nauczycieli, którzy uczą w klasach maturalnych i mają nieregularne obciążenie godzinowe.
Planowane wejście w życie zmian
Nowelizacja ma zostać przyjęta w drugim kwartale tego roku. Jej celem jest poprawa organizacji pracy w szkołach oraz zapewnienie lepszej ochrony praw nauczycieli. Eksperci podkreślają, iż zmiany idą w dobrym kierunku, choć ich skuteczność będzie zależeć od konsekwentnego egzekwowania przepisów oraz zapewnienia szkołom odpowiednich środków na ich realizację.
