Gdy ktoś w Poznaniu mówi Łejery, w gwarze miejskiej wyraża zdziwienie, podziw albo lekkie zaskoczenie: coś jak „o rety!”, „o jejku!”. Nazwa ta stała się znakiem rozpoznawczym dla wyjątkowej placówki edukacyjnej w Poznaniu, Szkoły Podstawowej nr 83 im. Emilii Waśniowskiej, znanej szerzej jako Łejery.
Z harcerstwa ku teatrowi: początki „Łejerów”
Początki Łejerów sięgają roku 1975, kiedy to z inicjatywy Jerzego Hamerskiego powstał Teatr Szkolny Łejery, pierwotnie funkcjonujący jako Harcerska Drużyna Artystyczna.
W tych formach artystycznych dojrzewał pomysł, by teatr nie był jedynie pasją pozaszkolną, ale centralnym elementem wychowania i edukacji.
W roku 1990 zrealizowano tę ideę oficjalnie: utworzono Szkołę Podstawową o profilu teatralnym pod szyldem Łejery, początkowo jako „teatralną zerówkę” działającą przy Młodzieżowym Domu Kultury nr 2 w Poznaniu.
Z biegiem lat szkoła rozrastała się: powstawały kolejne klasy, rola „Łejerów” wychodziła poza lokalne granice, zyskując renomę jako instytucja łącząca edukację i sztukę.
Z Holandii do Poznania na tirach
Szkoła powstała 1 września 1990 roku. Najbardziej symboliczny moment jej rozbudowy nastąpił w połowie lat 90.: placówka szkolna dosłownie przywędrowała z Holandii do Polski.
W 1995 roku grupa rodziców, nauczycieli i uczniów przewiozła elementy szkoły podarowanej przez Caritas z miasteczka Mierlo w Holandii. Rozebrane i przewiezione w częściach elementy szkoły przyjechały do Poznania na osiemnastu tirach, aby ponownie złożyć je w Poznaniu, na działce w pobliżu Cytadeli.
W lipcu 1995 roku ruszyła budowa nowej siedziby, a teren ofiarowany przez miasto stał się miejscem, gdzie szkoła artystyczna mogła się rozwijać wedle własnej wizji.
Filozofia edukacyjna
Szkoła mieści się przy ul. Romana Brandstaettera 1 na poznańskiej Cytadeli. Zasady rekrutacji do szkoły są nietypowe: kandydaci poddawani są testom predyspozycji, bo placówka wybiera uczniów zainteresowanych teatrem i sztuką.
Szkoła prowadzi autorski program edukacyjny, który rozszerza standardowy zakres nauczania o zajęcia teatralne, warsztaty artystyczne i edukację przez sztukę.
Kluczowe założenie „Łejerów” można streścić tak: Teatr jest środkiem, a nie celem samym w sobie. Sztuka i aktywność teatralna służą poznawaniu siebie, rozwijaniu wrażliwości, świadomości społecznej, umiejętności komunikacji i współpracy.
W ramach społeczności szkolnej obowiązują specyficzne nazewnictwo (np. nauczyciele bywają tytułowani „druhnami” i „druhowie”, mając nawiązanie do harcerskich korzeni).
Dorobek artystyczny
Teatr „Łejery” to pierwszy w Polsce profesjonalny teatr szkolny. Wystawił wiele spektakli, które przeszły przez różne pokolenia uczniów. W repertuarze są zarówno adaptacje klasyki, jak i autorskie inscenizacje, często z elementami edukacji i refleksji społecznej.
Wyróżnienia i nagrody, które zdobywały spektakle Łejerów, potwierdzają wysoką jakość artystyczną: m.in. Złote Maski na Ogólnopolskim Forum Teatrów Szkolnych w Poznaniu.
Teatr przy szkole Łejery w PoznaniuPonadto teatr szkolny współpracuje z mediami, uczestniczył w programach telewizyjnych z przesłaniem pedagogicznym, produkował teledyski, wykorzystywał sztukę do komunikacji wychowawczej.
Scena Wspólna, otwarta w 2013 roku, to nowoczesna przestrzeń teatralna mieszcząca ok. 200 widzów, z ruchem sceny i widowni, co umożliwia niestandardowe inscenizacje. Uroczyste otwarcie odbyło się z udziałem Pierwszej Damy RP, Anny Komorowskiej.
Jubileusz 50 lat
Choć formalnie szkoła „Łejery” powstała w 1990 roku, jubileusz 50-lecia odnosi się do rozpoczęcia działalności teatralnej w 1975 roku.
Jubileusz to okazja do przypomnienia, jak ważna jest edukacja artystyczna i jak przez lata udało się połączyć ambitny program teatralny z misją wychowawczą.
Z okazji jubileuszu Szkoła zaprasza na koncert „Łejery. Poznańmy się!”, który odbędzie się 5 i 6 października o godz. 17. na Scenie Wspólnej. W programie znajdzie się 18 piosenek z repertuaru „Łejerów” w nowych aranżacjach, wykonywanych przez artystów związanych ze szkołą, jej uczniów, absolwentów i przyjaciół.
Zobacz również:
Pomnik – rower Kazimierza Nowaka na poznańskim Łazarzu
Najkrótsza ulica w Poznaniu – Kącik
