Naczelna Organizacja Techniczna (190 lat tradycji) jest od ponad 50 lat organizatorem Olimpiady Wiedzy Technicznej (OWT), w której przez te wszystkie lata uczestniczyły tysiące utalentowanych uczniów ze szkól licealnych i technicznych. Wielu z nich z powodzeniem ukończyło później uczelnie techniczne. NOT jako jedna z ważnych form w zdobywaniu wiedzy i kształtowania postaw młodego pokolenia, a także pokazywaniu możliwych dróg karier zawodowych, utorował im do tego drogę dzięki OWT.
Wprowadzone przed dwoma laty zmiany w regulaminie przygotowywanym przez resort edukacji ograniczyły dostęp młodych ludzi do tej olimpiady. Prezes Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT, Ewa Mańkiewicz -Cudny wystosowała pismo do minister edukacji narodowej z prośbą o przywrócenie poprzednich zasad, które doskonale sprawdzały się przez prawie 5 dekad.
„Liczymy bardzo na zmiany w nowym konkursie na organizację olimpiad przedmiotowych, interdyscyplinarnych i turniejów oraz konkursów zawodowych. Oczekujemy na ofertę organizacji olimpiad dla uczniów zwłaszcza liceów ogólnokształcących obejmujących wiedzę z obszaru STEM (gównie matematyki, fizyki i chemii) służącą do zastosowania w technice i technologii. Nie chodzi bowiem o samą wiedzę, ale możliwości jej wykorzystania w praktyce.
Ta idea przyświecała inicjatorom Olimpiady, którzy widzieli braki u kandydatów na studia techniczne. Precyzyjnie sformułował to w 1975 r. wielki autorytet polskiej techniki, Honorowy Prezes Naczelnej Organizacji Technicznej, pierwszy Przewodniczący OWT, prof. Janusz Tymowski: „Przy opracowaniu zadań starano się dobrać ich treść, aby na pierwszy plan wysunąć umiejętność rozumowania. W mniejszym stopniu wymagano opanowania szczegółowych wiadomości z techniki wykładanych w szkołach zawodowych. Przyjęto założenie, iż kandydat interesujący się określoną dziedziną techniki, musi posiadać wiadomości wykraczające poza program szkolny. Zorganizowanie OWT miało na celu zwiększenie zainteresowania techniką i zawodami inżynierskimi. Oczekuje się, iż wpłynie ona korzystnie na znajomość przedmiotów technicznych w szkołach średnich”.
Potwierdzeniem tego założenia sprzed 50 lat była wypowiedź laureatki konkursu Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich (SIMP) na najlepszą pracę magisterską z obszaru mechaniki w 2023 r., która napisała tak: „Twórca, konstruktor, projektant czy architekt – to tylko niektóre z określeń kryjących się pod pojęciem słowa inżynier. Sam fakt posiadania tego tytułu może wydawać się czymś prestiżowym, zarezerwowanym wyłącznie dla utalentowanych. Takie myśli towarzyszyły mi w 2018 r., gdy pełna obaw rozpoczynałam studia na kierunku Automatyka i Robotyka Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej. gwałtownie przekonałam się, iż zdobycie wykształcenia technicznego to nie kwestia talentu czy „czarnej magii”, ale efekt ciężkiej pracy. Początki były trudne – moja wiedza ograniczała się do matematyki i fizyki. Nie wiedziałam jak działa sprzęgło, nie znałam budowy napędów, nie miałam pojęcia o adekwatnościach materiałów ani o dynamice i kinematyce”.
Nikt nie pokaże dowodu lepszego, potwierdzającego konieczność organizowania olimpiady interdyscyplinarnej z techniki dla uczniów liceów. Nie chodzi bowiem o wąski konkurs zawodów technicznych (do jakiego Naczelna Organizacja Techniczna została przymuszona warunkami narzuconymi w poprzednim konkursie, w jakim uczestniczyliśmy).
Nie taka bowiem idea przyświecała FSNT-NOT przez pół wieku prowadzenia OWT. Uczniowie liceów, największa dziś grupa studentów uczelni technicznych, mają wiedzę z przedmiotów ścisłych. My chcemy ich zainteresować praktycznym zastosowaniem nie determinując z góry, czy będzie to mechanika, elektryka, czy inny obszar techniki. Szykując się do udziału w OWT uczeń może zainteresować się co wynika z praw fizyki, chemii itd. i jak to wykorzystać praktycznie w energetyce, budowaniu, konstruowaniu itp.
Zwracamy się do Pani Minister z prośbą zmian w regulaminach konkursów na organizowanie olimpiad tak, aby odpowiadały interdyscyplinarnemu pojmowaniu świata stworzonego w dużej mierze przez twórców cywilizacji technicznej.
Społeczność techniczna reprezentowana prze 40 Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych sfederowanych w Naczelnej Organizacji Technicznej (ponad 80 tys. członków) liczy na nowe podejście do tematyki olimpiad wiedzy”.
Kierownictwo NOT z niecierpliwością oczekuje na odpowiedź z MEN, którą portal podzieli się z czytelnikami.
