Każde dziecko potrzebuje zestawu jasnych i klarownych zasad. Specjaliści są zgodni, iż tylko w ten sposób może czuć się bezpiecznie i będzie wiedziało, co jest adekwatne lub czego się od niego oczekuje. Stworzenie takiej listy nie jest jednak takie proste. Jak znaleźć równowagę, by nie zasypać dziecka nadmiarem reguł, ale przy okazji czegoś nie pominąć? Ta kategoryzacja ci w tym pomoże!
5 ważnych obszarów
Niezależnie od tego, ile lat ma twoje dziecko, istnieje pięć podstawowych obszarów, które musisz przemyśleć:
1. Zasady promujące bezpieczeństwo
Kiedy dzieci czują się bezpiecznie, mogą skupić się na odkrywaniu świata, a także na rozwijaniu swoich talentów. Pomyśl o zasadach, które uwzględnią zarówno bezpieczeństwo fizyczne, jak i to emocjonalne, np. na meblach tylko siedzimy, nie stoimy czy nie skaczemy, używamy tylko miłych słów.
2. Zasady promujące moralność
Zasady te wpajają wartości i moralność, np. przepraszamy, kiedy jest nam przykro, nie krzywdzimy innych, mówimy prawdę.
3. Zasady rozwijające zdrowe nawyki
Uwzględnij zasady, które zachęcą dziecko do rozwijania zdrowych codziennych nawyków, np. myjemy zęby po śniadaniu, brudne ubrania wkładamy do kosza.
4. Zasady promujące umiejętności społeczne
Dzieci w każdym wieku potrzebują także zasad, które nauczą je umiejętności zachowania się w stosunku do członków rodziny i rówieśników, które są dla ciebie ważne, np. dzielimy się zabawkami z rodzeństwem. Starsze dzieci mogą potrzebować również zasad dotyczących elektroniki, np. ustalenia stref bez ekranu.
5. Zasady przygotowujące do wejścia w dorosłość
Na swojej liście uwzględnij także zasady, które nauczą dziecko umiejętności życiowych, które pomogą mu lepiej funkcjonować, gdy kiedyś wyprowadzi się z domu. To przestrzeń na ustalenie zakresu obowiązków domowych, a także tych dotyczących kieszonkowego.
Jak stworzyć dobrą listę zasad?
Gdy już wiesz, jakie punkty chcesz zawrzeć, czas stworzyć listę. Spisz wszystkie zasady i omów z domownikami. Jak sprawić, by dziecko się stosowało do tych reguł?
Pozwól wyrazić swoją opinię – zasady panujące w domu zależą od ciebie, ale twoje dziecko będzie bardziej zmotywowane do ich przestrzegania, gdy poczuje, iż miało okazję wnieść swój wkład. Zachowaj otwarty umysł. Może okazać się, iż twoja pociecha wpadnie na pomysł, o którym choćby nie pomyślałaś!
Bądź dobrym wzorem do naśladowania – zasady, które obowiązują w twoim domu, powinny być zasadami, których wszyscy przestrzegają – łącznie z tobą. Nie umieszczaj na liście zasad, których nie planujesz przestrzegać. Np. jeżeli w twoim domu obowiązuje zasada mówienia prawdy, nie mów, iż twój 4-latek ma tylko 3 lata, tylko po to, żeby kupić tańszy bilet.
Bądź gotowa na egzekwowanie zasad – może to oznaczać np. utratę przywilejów. jeżeli tak naprawdę nie masz zamiaru poruszać takich kwestii, nie dodawaj ich do listy. W przeciwnym razie dasz jasny sygnał, iż pozycje na liście są jedynie sugestiami, a nie regułami.
Objaśnij wyjątki od zasad – wyjaśnij dziecku, iż bywają wyjątkowe okoliczności. Daj znać, iż czasami chcesz zrobić wyjątek od zasad.
Zostaw przestrzeń na twoje błędy – choćby dorośli czasami łamią zasady, ale jeżeli spróbujesz bagatelizować swoje zachowanie lub wymyślisz wymówki, twoje dziecko postąpi dokładnie tak samo, gdy złamie zasady. jeżeli więc powiesz przekleństwo lub skłamiesz, weź pełną odpowiedzialność za swoje zachowanie.
Umieść listę w widocznym miejscu – powieś listę tam, gdzie każdy będzie mógł ją zobaczyć, np. na lodówce. Upewnij się, iż nie jest ona zbyt długa, ani zbyt skomplikowana.