O tym, jak edukować odpowiedzialnie, czy uniwersytet jest kuźnią innowacji, a także o współpracy nauki z biznesem mówi prof. Alojzy Z. Nowak, rektor Uniwersytetu Warszawskiego, w wywiadzie dla dziennika „Rzeczpospolita”.
„Rzeczpospolita”: Żyjemy w epoce dezinformacji, fake newsów, postprawdy, działań wywołanych emocjami. Jak w tym wszystkim mieści się uniwersytet? Jak edukować odpowiedzialnie?
Prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW: Podstawowe cele i wartości Uniwersytetu Warszawskiego nie zmieniły się od wieków – to dążenie do prawdy, tolerancja, otwartość, solidarność. Natomiast rzeczywiście jest tak, iż w tym zmieniającym się świecie duża liczba studentów, doktorantów, ale także pracowników uczelni jest poddawana dezinformacji. W przeszłości było łatwiej, a informacje podawane przez media były dokładniej sprawdzane pod kątem rzetelności. Dzisiaj bardzo trudno jest przekonać także społeczność akademicką, iż to, co podano do publicznej wiadomości, niekoniecznie zawsze musi być prawdą.
W związku z tym odpowiedź na pytanie, co jest prawdą, a co fake newsem, nie jest prosta. Trzeba sprawdzać, trzeba mieć dystans do informacji, refleksję. Myślę, iż prawdzie nie jest łatwo „się przebić”. To właśnie pięknie podany fałsz „przebija się” łatwiej, jest łatwiejszy do przyjęcia. W związku z tym, ucząc studentów na uniwersytecie, powinniśmy zwracać uwagę na to, iż nie wszystko, co jest piękne, musi być prawdziwe.
„Rz”: Jak to robić?
AN: Coraz poważniejszą rolę w tym zakresie odgrywają nauczyciele akademiccy. Musimy poświęcać studentom więcej czasu, musimy z nimi rozmawiać, dyskutować, wykazywać się cierpliwością i pokazywać im pewną głębię związaną z przeprowadzaniem dowodów, ze stosowaniem odpowiedniej metodologii i logicznej poprawności, ale także z odwoływaniem się do wiedzy.
Rzeczywistość się zmieniła. Dzisiaj łatwiej i szybciej niż kiedyś możemy pozyskiwać informacje. Można wykorzystywać w tym celu różnego rodzaju media, internet, sztuczną inteligencję. Jednak powinniśmy, po pierwsze, podchodzić do tego krytycznie, a po drugie, zdawać sobie sprawę, iż trzeba być ostrożnym.
„Rz”: Jak zarządzać uniwersytetem, który jest przecież olbrzymim organizmem, w tych pełnych turbulencji czasach?
AN: Rzeczywiście, dzisiejsze uczelnie, w tym Uniwersytet Warszawski, są bardzo dużymi i złożonymi organizacjami. Mamy około 42 tys. studiujących. Uniwersytet jest też bardzo różnorodny. To bardzo piękna cecha. Ta różnorodność dotyczy nie tylko studentów i doktorantów, ale także nauczycieli akademickich, których mamy prawie 4,5 tys. Ważne są zatem w tym kontekście strategia, cele, które chce się osiągnąć, i rozmowa z ludźmi. Ale też liderzy. Jesteśmy pod stałą obserwacją studentek, studentów, naszych koleżanek i kolegów. Trzeba być otwartym na krytykę i sprawiedliwym.
Całą rozmowę pt. Świat nauki coraz lepiej rozumie biznes można przeczytać na stronie edukacja.rp.pl >>
