Wczoraj powiat sokólski gościł wyjątkowego gościa – Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, dr. Adama Musiuka. Towarzyszył mu starosta sokólski Piotr Rećko. W ramach wizyty odbył się objazd wybranych zabytków regionu, podczas którego nie tylko podziwiano ich piękno, ale również omawiano konkretne działania, mające na celu ich ochronę i dalszy rozwój.
W programie wizyty znalazły się m.in. Sanktuarium Matki Bożej Różanostockiej w Różanymstoku, Sanktuarium św. Antoniego w Sokółce oraz malowniczo położona cerkiew w Samogródzie. Rozmowy dotyczyły także innych cennych obiektów w regionie, które – zdaniem konserwatora – zasługują na renowację i włączenie ich w szerszy kontekst dziedzictwa kulturowego Podlasia.
– Najbardziej cieszy mnie fakt, iż właściciele i opiekunowie tych zabytków wykazują się ogromnym zaangażowaniem w proces ich odnowy i pielęgnacji. Sanktuarium w Sokółce jest wyjątkowo zadbane, ale słyszę o kolejnych planach inwestycyjnych. To ważne, aby zabytek nie był tylko odnowionym obiektem, ale aby stał się miejscem żywym – przyciągającym turystów, pielgrzymów, wszystkich, którzy szukają piękna i historii – podkreślił dr Adam Musiuk.
Konserwator zwrócił także uwagę na potencjał, jaki drzemie w lokalnych zabytkach. W jego ocenie, wiele z nich ma szansę stać się nie tylko lokalnymi perełkami, ale też atrakcjami turystycznymi o zasięgu ogólnopolskim, a choćby międzynarodowym.
– Podlasie ma się czym pochwalić. Mamy obiekty, których nie znajdziemy nigdzie indziej w Europie. Wielokulturowość tego regionu jest zjawiskiem unikalnym – obecność meczetów, cerkwi, kościołów, synagog oraz ludzi żyjących w zgodzie i wzajemnym szacunku to prawdziwa wartość. Powinniśmy to pokazywać i promować. Wiele osób, które odwiedza nasze województwo, jest tym zaskoczonych i oczarowanych – mówił.
Dr Musiuk zauważył również, iż często dopiero dzięki wizytom osób z zewnątrz mieszkańcy zaczynają dostrzegać wartość tego, co mają na co dzień wokół siebie.
– Cieszę się, iż stereotyp niedostrzegania lokalnych skarbów powoli zanika. Coraz częściej jesteśmy dumni z naszego dziedzictwa i doceniamy jego znaczenie – powiedział.
Zapytany o współpracę z lokalnymi samorządami, konserwator wyraził duże zadowolenie, szczególnie w kontekście działań podejmowanych wspólnie z powiatem sokólskim.
– Dla mnie zabytek nie może być tylko obiektem muzealnym. Zależy mi, aby był miejscem dostępnym dla ludzi, użytecznym i żywym. Kiedy decydujemy się na jego renowację, interesuje mnie również to, jaką rolę będzie pełnił – czy stanie się przestrzenią spotkań, edukacji, modlitwy, kultury. Zabytek ma być przyjazny, ale również odkrywać przed nami swoją tożsamość i historię – wyjaśniał konserwator zabytków.
Podkreślił też potrzebę edukacji lokalnej w zakresie dziedzictwa.
– W szkołach uczymy się o zabytkach Krakowa, Warszawy czy Gdańska, co oczywiście jest ważne, ale brakuje miejsca na naukę o naszych lokalnych skarbach. Tymczasem wiedza jest na wyciągnięcie ręki. Wystarczy zapytać starszych mieszkańców, poszukać w internecie, zorganizować lokalne spotkania. Chętnie odwiedzę każde miejsce w województwie, jeżeli pomoże to obudzić jego historię.
Podczas wizyty dr Musiuk wspomniał także, iż jako młody student dołożył swoją cegiełkę do projektu łuku papieskiego w Suchowoli – pracował w biurze projektowym, które odpowiadało za jego powstanie.
Starosta sokólski Piotr Rećko z uznaniem wypowiadał się o współpracy z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
– Nasza kooperacja układa się wzorcowo. Dzięki niej możliwa była np. skuteczna przebudowa drogi w Kruszynianach, przy której znajduje się zabytek o statusie prezydenckim. Udało się sprawnie uzgodnić szczegóły nawierzchni, co pokazuje, iż można efektywnie łączyć ochronę zabytków z potrzebami rozwoju infrastruktury – powiedział starosta.
Piotr Rećko wspomniał również o kolejnej istotnej inwestycji, jaką jest przebudowa drogi przy cmentarzu parafialnym w Sokółce. W tej sprawie pojawił się jednak problem.
– Konserwator zabytków wspiera konieczną wycinkę drzew w tym rejonie, niestety napotykamy opór ze strony Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. A przecież nie są to drzewa stanowiące pomniki przyrody. Szkoda, iż pewne decyzje są blokowane bez realnej podstawy – zaznaczył Piotr Rećko.
Na zakończenie spotkania zarówno konserwator, jak i starosta, wyrazili nadzieję na dalszą, owocną współpracę, która pozwoli nie tylko zachować dziedzictwo powiatu sokólskiego, ale także tchnąć w nie nowe życie.
Sylwia Matuk – Powiatowy Dom Kultury w Sokółce,
Fot. Kacper Butwiłowski
