Z naszych doświadczeń wynika, iż jednym z największych motywatorów dla młodzieży z Młodzieżowych Ośrodków Socjoterapii i Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych do zaangażowania się w działania projektowe jest możliwość zapoznania się z innymi młodymi ludźmi, zwłaszcza płci przeciwnej. Taka kooperacja może przynieść wiele korzyści zarówno młodym ludziom, jak i ich nauczycielom i nauczycielkom.
Inspirującym przykładem takiej współpracy jest historia chłopców oraz ich wspaniałej opiekunki, Żakliny Popiel z Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii w Dobrodzieniu w województwie opolskim. Na wstępnie warto zaznaczyć, iż udział w programie „Oby Młodzież” był dla tego zespołu pierwszym doświadczeniem pracy metodą projektu oraz w ogóle pierwszym doświadczeniem udziału w ogólnopolskim programie edukacyjnym. Jednak, co istotne, Żaklina jako ośrodkowy psycholog świetnie znała swoich podopiecznych i wiedziała, w jakim stopniu może im zaufać. Dlatego kiedy na pytanie, co zamierzają zrobić w ramach projektu, chłopcy odpowiedzieli, iż chcieliby „zagrać w gałę i poznać jakieś dziewczyny”, Żaklina nie tylko nie zignorowała ich propozycji, ale wręcz zachęciła ich, aby przekuć ją w działanie.
Pracę projektową zaczęliśmy od przeanalizowania, co tak naprawdę kryje się pod hasłem „zagrać w gałę i poznać dziewczyny”. Spojrzeliśmy również na mapę, aby sprawdzić, gdzie znajdują się inne ośrodki biorące udział w programie „Oby Młodzież”. gwałtownie wytypowaliśmy męskie MOS-y i MOW-y, z którymi chłopcy z Dobrodzienia mogliby się zmierzyć na boisku. Ustaliliśmy, iż w pierwszej kolejności zaproszenie zostanie wysłane do najbliższego z nich: oddalonego o zaledwie czterdzieści kilometrów MOW-u w Krupskim Młynie. Zaproszenie zostało przyjęte i już kilka tygodni później odbył się mecz, który zintegrował nie tylko wychowanków, ale także ich opiekunów i opiekunki, a całe spotkanie zakończyło się grillowaniem w radosnej atmosferze. Co ciekawe, ten pierwszy mecz stał się zaczątkiem międzyośrodkowej ligi piłkarskiej dla MOW-ów i MOS-ów z tej części Polski.
„Granie w gałę” okazało się bardzo atrakcyjne, ale dopiero „poznawanie dziewczyn” wzbudziło prawdziwe emocje
Najbliższym żeńskim ośrodkiem według naszej rozpiski był MOW nr 3 w Łodzi oddalony od Dobrodzienia o niemal dwieście kilometrów! Szczęśliwie w ramach projektu chłopcy mieli do dyspozycji grant w wysokości 1000 złotych i postanowili całość przeznaczyć na spotkanie z dziewczynami. Przygotowali propozycję wspólnego spędzenia czasu i wysłali ją mailem do opiekunki grupy z Łodzi, Sylwii Paczesnej. Udało się! Ich propozycja została zaakceptowana i w maju 2022 roku pojechali poznać dziewczyny. Dzień upłynął im na zwiedzaniu ośrodka, graniu w dawne oraz nowe gry, rozmowach oraz wspólnym posiłku. Wracali z uczuciem satysfakcji, gdyż spełnili swoje projektowe cele, a przy tym świetnie się bawili. A jako ukoronowanie swoich projektowych doświadczeń jako zespół DobroSquad stworzyli wzruszający utwór pod tytułem „Uwierz w siebie”.
Ta piękna historia miała swój ciąg dalszy. Utwór chłopaków do tego stopnia podbił serca pracowników Centrum Edukacji Obywatelskiej, iż zaprosili zespół Dobrosquad do występu na ogólnopolskiej konferencji podsumowującej trzy lata programu „Oby Młodzież” w dniu 15 czerwca 2022 roku na Zamku Królewskim w Warszawie. Chłopcy otrzymali gromkie brawa i owacje na stojąco. Konferencja była też dla nich kolejną okazją, aby spotkać koleżanki z Łodzi. Wtedy też w Centrum Edukacji Obywatelskiej zaczął kiełkować pomysł, aby umożliwić chłopakom i dziewczynom dalszą projektową współpracę. Dzięki środkom z Credit Suisse EMEA Foundation w sierpniu 2022 roku obie grupy otrzymały granty na realizację wspólnego kilkudniowego wyjazdu.
Wyjazd zaplanowano na pierwszą połowę września 2022 roku. Organizacja takiego przedsięwzięcia wymagała dobrej koordynacji działań ze strony obydwu grup, a zwłaszcza ich opiekunek. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu, ale również wcześniejszym doświadczeniom z planowaniem działań projektowych i rozliczaniu grantów czterodniowy wyjazd w Góry Stołowe okazał się bardzo udany. Młodzi ludzie docenili zwłaszcza możliwość zdobycia nowych doświadczeń, takich jak np. jazda hulajnogą terenową, ale jako wielką wartość wskazywali również sposobność do „szczerej rozmowy, dobrej zabawy i współpracy mimo różnicy wieku”. Ponadto wyjazd sprawił, iż znacznie wzrosło ich zadowolenie z relacji z osobami z drugiego ośrodka oraz pojawiły się konkretne plany na kontynuowanie nawiązanych znajomości. Wyjazd, choć wymagający, był również okazją do rozwoju kompetencji opiekunek grup. Pomógł im wzmocnić relacje z podopiecznymi oraz stworzył przestrzeń na refleksje nad wartością współpracy międzyośrodkowej w procesie socjoterapeutycznym (wnioski na podstawie anonimowych ankiet przed- i powyjazdowych).
Najbardziej zaś cieszy fakt, iż udział w programie „Oby Młodzież” dla grupy z Dobrodzienia jest jedynie początkiem wielkich przedsięwzięć. W listopadzie 2022 roku Żaklina Popiel otrzymała kolejny grant na działania ze swoimi chłopakami. W ramach programu „Edukacja Inspiracja” organizowanego przez Fundację Szkoła z Klasą chłopcy znowu odwiedzą Łódź – tym razem planują ją zwiedzić na hulajnogach z kamerkami na kaskach, tak aby zebrać materiał na swojego videobloga! Oby tak dalej!
Współpraca międzyośrodkowa – na co zwrócić uwagę? Rekomendacje Żakliny Popiel
- Jeśli to możliwe, zadbajcie o opiekę mentora/superwizora na każdym etapie współpracy – osoba z zewnątrz ma bardziej obiektywne spojrzenie.
- Spiszcie własne oczekiwania oraz oczekiwania swoich podopiecznych, wracajcie do tych notatek na dalszych etapach realizacji projektu.
- Dokładnie zapoznajcie się z zasadami panującymi w partnerskiej placówce – najłatwiej współpracuje się z placówkami, które mają podobne zasady i wartości.
- Postarajcie się oddać decyzyjność młodym ludziom w największym możliwym zakresie – to wzmocni ich zaangażowanie i ułatwi przyswajanie wiedzy.
- Zadbajcie o integrację grupy na początkowym etapie realizacji projektu, jeżeli to możliwe zaproście zewnętrznego trenera.
- Prowadźcie dziennik projektu i sprawdzajcie na bieżąco, czy realizacja postępuje zgodnie z planem (monitoring postępów).
- Jeśli pojawi się potrzeba, stwórzcie sobie przestrzeń na oddzielną realizację części działań – ważne, aby takie rozwiązanie odpowiadało obu współpracującym stronom.
Tekst jest częścią bezpłatnej publikacji „Oby Młodzież. Poradnik”.
Anna Mitura – koordynatorka programów edukacyjnych, mentorka i trenerka. Wspiera rozwój wolontariatu w szkołach. Jest mentorką w programie „Oby Młodzież!”. Współautorka publikacji opracowanych dla programów „Młody Obywatel”, „Młodzi w Akcji” oraz „Oby Młodzież”, a także programów szkoleń i scenariuszy lekcji.
Absolwentka Wydziału Rzeźby na ASP w Warszawie, a także Iberystyki na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończyła szkołę trenerską Stowarzyszenia Trenerów Organizacji Pozarządowych. Uczestniczka międzynarodowych projektów doskonalenia nauczycieli w Tanzanii i Peru. Jest związana z Centrum Edukacji Obywatelskiej od 2014 roku.