Tytuł projektu: Opracowanie innowacyjnego demonstratora zagospodarowania obszarów wodnych i przywodnych umożlwiającego zintegrowane oczyszczanie ścieków i przetwarzanie bioodpadów, odzysk ciepła oraz wielowariantowy recykling wody wraz z systemem monitoringu jakości wody – inNOtrace
Beneficjenci: GO4SPORT Sp. z o.o. (Lider Projektu), Politechnika Warszawska
Kierownik projektu: prof. dr hab. inż. Monika Żubrowska-Sudoł
Zespół w PW: prof. dr hab. inż. Monika Żubrowska-Sudoł, prof. dr hab. inż. Piotr Krawczyk, prof. dr hab. Ewa Karwowska, prof. dr hab. Małgorzata Wojtkowska, dr hab. inż. Agnieszka Tabernacka, prof. uczelni, dr inż. Klara Ramm, dr inż. Katarzyna Sytek-Szmeichel, dr inż. Justyna Czajkowska, dr inż. Justyna Walczak, dr inż. Olga Zając, dr inż. Beata Karolinczak, dr inż. Anna Rolewicz-Kalińska, dr inż. Jan Bogacki, dr inż. Aleksandra Dzido, dr inż. Grzegorz Niewiński, mgr inż. Alicja Knap-Bałdyga, mgr inż. Weronika Borowska, mgr inż. Paweł Marczewski, Marta Kędzierska, Mariusz Florkowski
Okres realizacji: kwiecień 2025 – kwiecień 2027
Źródło finansowania: NCBR II konkursu Rządowego Programu Strategicznego Hydrostrateg „Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej”; HYDROSTRATEG2/0016/2023
Całkowity budżet: 20 474 550,40 zł
Budżet PW: 9 559 522,00 zł
Celem projektu jest opracowanie demonstratora cyrkularnego systemu oczyszczania ścieków i zagospodarowania odpadów z odzyskiem wody oraz ciepła dla obszaru przywodnego, zintegrowanego z monitoringiem jakości wody, umożliwiającego gospodarcze i społeczne wykorzystanie wody dla potrzeb ukierunkowanych na turystykę wodną.
Projekt realizowany jest w miejscowości Ruciane-Nida na Mazurach, przy przystani jachtowej i ośrodku wypoczynkowym, leżących w bezpośredniej bliskości śluzy Guzianka znajdującej się na szlaku żeglugowym Wielkich Jezior Mazurskich. Rocznie przez śluzę Guzianka przepływa ponad 20 tysięcy jachtów, statków i kajaków. Ze śluzy korzystają również duże statki pasażerskie. w okresie na jachtach i motorówkach mieszka od 60 do 80 tysięcy ludzi. W roku 2023 ze 161 mazurskich portów zaledwie 45 oferowało możliwość oddania nieczystości z jachtowych toalet, w tym tylko 33 posiadało miejsca do opróżniania toalet chemicznych, natomiast tylko 12 wyposażonych było w pompy odsysające ścieki z większych jachtów. Brak infrastruktury do odbioru ścieków sprawia, iż w wielu przypadkach zrzucane są one bezpośrednio z jachtów do jezior. w okresie Wielkie Jeziora Mazurskie to pływające miasto bez oczyszczalni ścieków. To pogarsza walory krajobrazowe i turystyczne Mazur, stanowiąc zagrożenie dla środowiska oraz ludzi korzystających z akwenów.
Odpowiedzią na powyższe problemy jest realizacja niniejszego projektu oraz wdrożenie w miejscowości Ruciane – Nida technologii oczyszczania mieszaniny ścieków bytowych generowanych na jednostkach pływających oraz pochodzących z infrastruktury przybrzeżnej. Rozwiązania technologiczne opracowywane w ramach projektu uwzględnią odzysk wody ze ścieków i jej ponowne wykorzystanie na cele gospodarcze, a także pozyskanie ciepła odpadowego ze ścieków oraz przetworzenia tego ciepła do postaci ciepła użytecznego wykorzystywanego do przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz na potrzeby centralnego ogrzewania obiektów hotelowych. Dodatkowo technologia umożliwi zagospodarowanie odpadów organicznych powstających na terenie turystycznej infrastruktury obszaru przywodnego oraz na jednostkach pływających. Technologia ta oparta będzie na procesie kompostowania mieszaniny surowych osadów ściekowych stanowiących odpad powstający w wyniku biologicznego oczyszczania ścieków, bioodpadów (w tym odpadów kuchennych) oraz masy zielonej (świeża trawa, liście, zrębki), dzięki której możliwy będzie recykling związków organicznych i biogennych w ramach własnej infrastruktury. Uzyskany kompost planuje się wykorzystać na terenach przywodnych do nawożenia roślin ogrodowych, kwiatów rabatowych i doniczkowych, drzew i krzewów ozdobnych, a także do ściółkowania gleby. Częścią zintegrowanego systemu będzie monitoring jakości wody w jeziorze. Dopełnienie prac badawczych stanowi opracowanie modelu zarządzania ryzykiem cyrkularnego systemu oczyszczania ścieków i zagospodarowania odpadów z odzyskiem wody, pozwalającego na minimalizację zagrożeń dla ludzi i środowiska.
Projekt wpisuje się w aktualne trendy transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym i walki z wyzwaniami klimatycznymi. Jego efekty przyczynią się do ochrony jezior bez ograniczania turystyki wodnej, odpowiadając na dwa istotne wyzwania społeczne.
