Instytut Lotnictwa Łukasiewicz przeszedł do historii wystrzeleniem rakiety ILR-33 Amber 2K z Centrum Kosmicznego Andøya w Norwegii.
Rakieta ILR-33 Amber 2k wystrzeliła swój pierwszy strzał w przestrzeń kosmiczną 3 lipca z norweskiej bazy startowej. Napędzana hybrydowym stopniem podstawowym i dwoma dopalaczami na paliwo stałe, rakieta osiągnęła wysokość 101 kilometrów, czyli powyżej ogólnie przyjętej granicy oddzielającej atmosferę ziemską od przestrzeni kosmicznej, znanej jako Linia Kármána.
„Przekroczenie bariery kosmicznej przez rakietę ILR-33 AMBER 2K opracowaną w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa to historyczny moment” – powiedział dr Michał Wierciński, wiceprezes Polskiej Agencji Kosmicznej. „Nigdy w naszej historii polska rakieta nie osiągnęła takiego poziomu. To historyczny dzień dla Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa, ale także historyczny moment dla całej polskiej społeczności rakietowej.”
Prace nad rakietą ILR-33 Amber zostały zainicjowane przez Instytut Lotnictwa Łukasiewicz w 2014 roku. W latach 2017-2019 na pokładzie tej wcześniejszej wersji rakiety wykonano łącznie trzy misje, osiągając w ostatnim locie maksymalną wysokość 23 km . Następnie opracowano zaktualizowany wariant z większymi i mocniejszymi sterami strumieniowymi.
Pierwszy lot próbny na małej wysokości 4,6-metrowej rakiety ILR-33 Amber 2K odbył się w październiku 2022 roku w Centrum Szkolenia Sił Powietrznych w Ustce. Pod koniec ubiegłego miesiąca Instytut Lotnictwa Łukasiewicz ogłosił, iż pierwszą próbę dotarcia rakietą w przestrzeń kosmiczną podejmie w lipcu, startując z Centrum Kosmicznego Andøya. Europejski obiekt startowy został otwarty w 1962 roku i był gospodarzem wystrzelenia ponad 1000 rakiet suborbitalnych.
Gdy rakieta po raz pierwszy pomyślnie dotarła w przestrzeń kosmiczną, można teraz rozpocząć loty operacyjne. Jak wynika z informacji prasowej Instytutu Lotnictwa Łukasiewicz, rakieta znalazła już klienta w polskiej firmie Thorium Space, która w latach 2025-2027 ma realizować misje badawcze na pokładach samolotów ILR-33 Amber 2K.
Sukces inauguracyjnego startu kosmicznego ILR-33 Amber 2K może być także pierwszym krokiem w stronę rozwoju większych rakiet w Polsce.
„Planowane testy rakiety w warunkach kosmicznych są ważnym elementem budowania polskich kompetencji inżynierskich i rozwoju polskich technologii rakiet kosmicznych” – wyjaśnił przed historycznym środowym lotem dyrektor Instytutu Lotnictwa Łukasiewicz dr Paweł Stężycki. „Zwłaszcza, iż ILR-33 Amber 2K to także punkt wyjścia do rozwoju zaawansowanych technologii dla dużych rakiet kosmicznych, które w tej chwili są dostępne jedynie w kilku krajach Europy.”
