Długie, zimowe wieczory to doskonały czas na zacieśnianie więzi rodzinnych. Gdy za oknem wcześnie zapada zmrok, a chłód zachęca do zostania w domu, warto stworzyć atmosferę pełną ciepła i bliskości. O tym jak spędzać zimowe wieczory z dziećmi opowiada Karolina Pol, dyrektor Niepublicznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli EduKaPol Szkolenia.
Dlaczego zima to trudny czas w życiu rodzica?
Karolina Pol – Zimowy czas to bez wątpienia okres pełen wyzwań, ale jednocześnie doskonała okazja do umacniania więzi rodzinnych i tworzenia wyjątkowych wspomnień. Krótsze dni i gwałtownie zapadający zmrok sprawiają, iż codzienność wielu rodzin wygląda inaczej niż w tych, cieplejszych miesiącach. Dla przedszkolaków krótkie dni i gwałtownie zapadający zmrok mogą oznaczać wcześniejsze powroty z przedszkola. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku dzieci szkolnych – mniej czasu w zabawy na zewnątrz z kolegami oznacza więcej chwil w domu. To wszystko sprawia, iż w okresie zimowym nasze mieszkanie staje się więc centralnym punktem dziecięcego świata, dlatego warto zadbać o to, by każdy czuł się w nim dobrze i komfortowo.
Co poradziłaby Pani rodzicom, którzy pracują zdalnie i jednocześnie starają się zapewnić dziecku zajęcie w pochmurne dni?
Karolina Pol – Rolą rodzica w tej sytuacji nie jest organizowanie każdej minuty, ale stworzenie sprzyjającej przestrzeni. Wyposażenie jej w różnorodne kreatywne materiały może wystarczyć, by dziecko samodzielnie odkrywało nowe możliwości i tworzyło coś interesującego, co sprawi mu satysfakcję. Taka autonomia wspiera rozwój kreatywności i samodzielności. Nie bójmy się nudy – jest nie tylko naturalnym elementem dzieciństwa, ale także istotnym czynnikiem rozwoju emocjonalnego, poznawczego i społecznego.
Czas pozbawiony struktury czy zaplanowanych działań może przynieść dzieciom wiele korzyści. Doświadczanie nudy daje im szansę na samodzielne organizowanie własnych zajęć. Zamiast oczekiwać gotowych rozwiązań od dorosłych, dzieci zaczynają zastanawiać się, jak mogą wypełnić tę pustkę. Dzięki temu uczą się odpowiedzialności, rozwijają umiejętności planowania oraz podejmowania decyzji. Radzenie sobie z nudą wzmacnia również ich wiarę we własne możliwości i buduje poczucie sprawczości.
Czyli nuda może być pozytywnym doświadczeniem?
Karolina Pol – Dzieci, podobnie jak dorośli, potrzebują chwil wytchnienia, by odzyskać równowagę po intensywnym dniu. Ich codzienność często wypełniona jest po brzegi – od porannych zajęć w szkole, przez dodatkowe lekcje czy treningi, po domowe obowiązki i aktywności. Dzieci są nieustannie wystawione na działanie różnorodnych bodźców, co może prowadzić do zmęczenia, zniechęcenia, a choćby trudności z koncentracją.
Nuda, choć często postrzegana jako coś negatywnego, pełni bardzo istotną rolę w ich rozwoju. To właśnie w chwilach „nicnierobienia” dzieci mają szansę zatrzymać się i odpocząć – nie tylko fizycznie, ale także psychicznie i emocjonalnie. Daje im to przestrzeń na refleksję, uporządkowanie myśli i przyjrzenie się własnym uczuciom. Mogą wtedy zastanowić się nad tym, co wydarzyło się w ciągu dnia, jak reagowały na różne sytuacje czy jakie relacje nawiązały z rówieśnikami.
Jak zadbać o pociechy podczas długich, zimowych dni?
Karolina Pol – Czas spędzany zimą w domu może być dla dzieci okazją do samodzielnej organizacji zajęć, ale nie powinniśmy pozostawiać ich bez emocjonalnego wsparcia. Długie, mroźne wieczory to świetna okazja do rozmowy – w natłoku codziennych obowiązków łatwo przegapić, co dzieje się w ich życiu. Popołudnia lub wieczory poświęcone wspólnej wymianie zdań przy ciepłej herbacie lub kakao mogą umocnić więzi rodzinne. Pytania o uczucia, potrzeby i marzenia dzieci to wyraz troski i zaangażowania, które stanowią fundament bliskiej relacji.
Rodzinne wieczory można wzbogacić sentymentalnymi podróżami w czasie, oglądając rodzinne albumy fotograficzne lub wyświetlając zdjęcia i filmy dokumentujące ważne momenty na telewizorze czy projektorze. Dla dzieci to nie tylko okazja do poznania rodzinnych tradycji i historii, ale także fascynujące odkrycie tego, jak wyglądało życie ich rodziców czy dziadków. Opowieści o przeszłości, o zabawnych czy wzruszających momentach z dzieciństwa, mogą stać się inspirującymi lekcjami, które wzmacniają więzi między pokoleniami.
Takie aktywności nie tylko tworzą atmosferę bliskości, ale także pomagają dzieciom kształtować własną tożsamość. Wspólne rozmowy i wspominki uczą, iż w rodzinie liczą się zarówno teraźniejsze chwile, jak i pamięć o przeszłości.
Jakie aktywności w domu mogą być pomocne, gdy dziecko jest bardzo energiczne i potrzebuje się „wyszaleć”?
Karolina Pol – Wspólne zabawy czy gry ruchowe, takie jak rzucanie miękkimi piłeczkami do celu, to świetny sposób na rozładowanie energii i wprowadzenie do codzienności dużej dawki radości. Domowy tor przeszkód z poduszek, koców czy innych przedmiotów to prosty, ale angażujący pomysł na zabawę. Takie aktywności nie tylko pozwalają dzieciom wyładować nadmiar energii, ale również sprawiają, iż cała rodzina świetnie się bawi, budując pozytywną i radosną atmosferę. Dorym sposobem na „spalenie” energii jest również mini-dyskotekę przy ulubionej muzyce albo zorganizować gry, Wspólne słuchanie energetycznych utworów i taniec w ich rytmie to nie tylko świetna zabawa, ale również okazja do wyrażania emocji poprzez ruch. Możemy zaproponować zabawę w lekcje tańca – dzieci mogą nauczyć nas układów, które poznały w przedszkolu, lub zaprezentować swoją spontaniczną ekspresję. Taniec wzmacnia pewność siebie, pomaga odreagować napięcia i rozwija kreatywność.
Po tak energetycznych zabawach, warto zadbać o wyciszenie. Wieczorem warto zadbać o wyciszenie, włączając relaksacyjną muzykę lub nagrania dźwięków natury. By było jeszcze bardzo klimatycznie i zimowo można poszukać nagrań trzaskającego ogień czy skrzypiącego śnieg. Takie dźwięki tworzą atmosferę spokoju i sprzyjają refleksji. Dla dzieci to także cenne doświadczenie – uczą się, jak muzyka i dźwięki mogą wpływać na ich nastrój, pomagając lepiej rozumieć i regulować własne emocje.
Wydaje się, iż zima to w takim razie dobra okazja do pielęgnowania relacji….
Karolina Pol – Tak. Każda rodzina ma swoje zwyczaje i ulubione sposoby spędzania wolnego czasu, ale zimowe wieczory to doskonały moment, by spróbować czegoś nowego. Wspólne odkrywanie nieznanych dotąd aktywności może stać się początkiem tradycji, które będą pielęgnowane przez lata. Warto pamiętać, iż dzieci zapamiętają przede wszystkim emocje i atmosferę towarzyszącą wspólnym chwilom, a niekoniecznie same zajęcia.
Rozmawiał: Mariusz Gryżewski
Karolina Pol jest ekspertem edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz dyrektorem Niepublicznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli EduKaPol Szkolenia. Od 13 lat związana z edukacją – pracowała jako nauczycielka języka polskiego i wiedzy o kulturze. Pełniła także funkcję dyrektorki żłobka i przedszkola. Od 11 lat prowadzi szkolenia dla nauczycieli wszystkich etapów edukacyjnych i pomaga im wprowadzać innowacyjne metody edukacyjne. Spędziła ponad 2 000 godzin prowadząc szkolenia stacjonarne, a w kursach on-line jej autorstwa wzięło udział ponad 30 000 uczestników.
Karolina Pol jest laureatką prestiżowych nagród czasopisma Business Woman&Life w kategorii „Lider wdrażania innowacyjnych metod edukacyjnych” oraz wyróżnienia Złote Orły Edukacji. Jako ekspert była również zaangażowana w emitowany na antenie TVP program „Wielka Matura Polaków”. Na co dzień współpracuje przy redakcji i opiniowaniu podręczników, pomocy naukowych i innych materiałów dydaktycznych czy gier planszowych z wydawnictwami takimi jak Wydawnictwo PWN, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Wydawnictwo Babaryba, czy WSiP.
Prywatnie Pani Karolina jest mamą trójki dzieci – ośmioletniego Kuby, czteroletniego Bartka i dwuletniej Natalki. Na co dzień wspiera ich wszechstronny rozwój między innymi spacerując, czytając i grając w gry planszowe. Wszystkie materiały edukacyjne oraz metody polecane w trakcie szkoleń Pani Karoliny są zawsze sprawdzone i bliskie temu, co praktykuje prywatnie.
