Mural, który uczy. LO im. M. Skłodowskiej-Curie pokazuje, jak działać razem

W Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie w Starym Sączu dobiegł końca wyjątkowy projekt artystyczno-obywatelski „Ściany, które mówią”. To nie tylko nowa estetyka budynku, ale przede wszystkim lekcja sprawczości: uczniowie zaprojektowali i zrealizowali własne kompozycje, współtworząc szkolną przestrzeń tak, by opowiadała o odpowiedzialności, współpracy, otwartości i szacunku.

Geneza wyrasta z dwóch ścieżek rozwijanych w afiliacji MEN: MAPO – Młodzieżowej Akademii Partycypacji Obywatelskiej i SAMM – Sądeckiego Akceleratora Myśli Młodych. Tam młodzi ćwiczyli debatę, współdecydowanie i publiczną prezentację efektów.

Tutaj – zamienili te kompetencje w konkretny rezultat. Proces miał jasny rytm: konsultacje → głosowanie młodzieży → praca z artystą → wolontariat → odsłonięcie i upowszechnienie.

Finał w sali nr 8. Główny mural powstał w klasie języka angielskiego. Zespół uczniów – we współpracy z artystą Piotrem Burzyńskim – wybrał koncepcję panoramy Londynu w stylistyce komiksowej: rozpoznawalne dominanty, wyraźny kontur, czytelność z każdego miejsca sali.

Twórcy zaczęli od wstępnych szkiców pastelową kredką techniczną, ustalając kompozycję, rytm linii horyzontu i akcenty. Potem – podmalówka i pierwsze warstwy, które stały się bazą dla farb wierzchnich. Warstwa po warstwie rosła narracja: światło, kontrast, detal.

Równolegle uczniowie przygotowali projekty przypinek – tematyczne dopełnienie muralu, mini-formaty do zabrania „w świat”. To mikronarracje: most, skyline, idiom, fragment mapy – w autorskich estetykach, ale spójne z główną kompozycją.

Przez kilka tygodni uczniowie pracowali w zespołach, szukając inspiracji, analizując potrzeby szkoły oraz przygotowując projekty, które łączą wartości, ważne dla społeczności: odpowiedzialność, współpracę, otwartość i szacunek.

Powstały prace pełne kreatywności, humoru i symboliki, które udowadniają, iż młodzi ludzie chcą i potrafią aktywnie wpływać na otoczenie. Główny projekt muralu do sali językowej uczniowie tworzyli wraz z Piotrem Burzyńskim zajmującym się na co dzień ilustracją, komiksem, malarstwem i grafiką warsztatową.

Dwa krótkie filmy „making of” dokumentują ten proces – od szkicu po warstwy końcowe. To wszystko spięło się razem, wystąpiły synergie.

Efekt? Ściana w sali nr 8 żyje i uczy: to „żywy podręcznik” języka i kultury, ale też trwały znak wspólnoty. Przypinki razem z muralem stały się „mówiącymi” elementami przestrzeni – mobilnymi pamiątkami procesu, które budują identyfikację szkoły poza jej murami.

Całość wzmocniły proste standardy pracy: BHP, klarowne briefy, harmonogram, dokumentacja zdjęciowa i tekstowa.

Projekt ma też rezonans edukacyjny. To, iż liceum kilka dni temu zwyciężyło w konkursie debat oksfordzkich, nie jest przypadkiem – tu i tu działa ta sama logika: kreatywność rodzi się w procesie, z uważnej rozmowy, ważeń argumentów, decyzji i odpowiedzialności za efekt.

„Ściany, które mówią” spinają te kompetencje w jeden widoczny obraz. Współczesna edukacja powinna być synkretyczna i holistyczna.

Promocja idzie dwutorowo: do dyrektorów i nauczycieli Sądecczyzny – przez tradycyjne media (model pracy, bezpieczeństwo, koszty, efekty dydaktyczne), Do młodych – przez media „młodzieżowe” (relacje, zdjęcia, rolki), daleko poza Sądecczyznę.

Ten format jest do powtórzenia: kolejne roczniki mogą dopisywać następne ściany, zaprzyjaźnione podstawówki – uruchomić własne edycje. Ten projekt można uznać za wzorcowy, a Liceum deklaruje pomoc w realizacji swojego własnego projektu.

Uczestnicy dziękują wszystkim zaangażowanym – to ich praca i pomysły sprawiły, iż szkoła stała się „bardziej nasza”.

W załączeniu publikujemy zdjęcia z etapów prac. Bo najlepsze projekty nie kończą się kropką – zostawiają ślad, do którego chce się wracać.

_______________

Zadanie finansowane ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej, realizowane w ramach programu „Młodzi obywatele” na 2025 r.