Kraków pamięta tamtą wiosnę, gdy na Dworcu Głównym nikt nie liczył godzin snu, a w mieszkaniach nagle brakowało łóżek, bo każdy kąt był potrzebny. MOCAK chce zebrać pamiątki i wspomnienia z tamtych dni, by opowiedzieć historię miejskiej solidarności w obliczu wojny.
Po wybuchu pełnoskalowej rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym 2022 roku Kraków stał się jednym z głównych punktów recepcyjnych dla osób uciekających przed wojną. Do miasta trafiły setki tysięcy uchodźców – część zatrzymała się tu tylko na kilka dni, inni zostali na stałe. W pierwszych tygodniach i miesiącach po wybuchu konfliktu mieszkańcy i mieszkanki Krakowa otwierali swoje domy, organizowali zbiórki żywności, odzieży, leków, a także wspierali w załatwianiu formalności czy nauce języka.
Teraz, w czwartym roku trwającej wojny, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK chce upamiętnić ten czas wyjątkowej obywatelskiej mobilizacji. W ramach projektu „Polaków portret własny 2022–2025” powstanie wystawa, która pokaże zarówno skalę, jak i różnorodność działań pomocowych w Krakowie.
– Zbieramy pamiątki z tamtego czasu – zarówno materialne (przedmioty, zdjęcia), jak i niematerialne (spisane wspomnienia, nagrania, relacje). jeżeli przechowujesz coś, co wiąże się z Twoim udziałem w niesieniu pomocy – podziel się tym z nami. Twoja historia może stać się częścią wspólnej opowieści o solidarności i wspólnocie – apelują organizatorzy.
Muzeum chce pokazać, iż solidarność nie była jedynie doraźnym odruchem, ale też trwałym doświadczeniem, które wpłynęło na relacje społeczne w mieście. Zebrane materiały mają zostać zaprezentowane w przestrzeniach MOCAK-u w formie ekspozycji fotograficznej, instalacji i nagrań audio-wideo.
Aby przekazać pamiątki lub relacje, należy wypełnić formularz zgłoszeniowy (dostępny w załączniku do ogłoszenia MOCAK-u) oraz oświadczenie zgłaszającego, a następnie przesłać je na adres: projekt@mocak.pl. Na zgłoszenia muzeum czeka do 15 września 2025 roku, do godziny 23.59.
Kuratorzy podkreślają, iż szczególnie cenne są te przedmioty i opowieści, które oddają emocje, atmosferę pierwszych dni wojny i późniejszych miesięcy pomocy – zarówno w wymiarze prywatnym, jak i publicznym.
Wystawa ma być nie tylko dokumentem historycznym, ale też symbolicznym podziękowaniem dla mieszkańców Krakowa, którzy – jak przypomina MOCAK – w obliczu największego kryzysu uchodźczego od II wojny światowej okazali bezinteresowną pomoc i gotowość do działania.
