12 maja 2025 r. w Oświęcimiu odbyło się pierwsze posiedzenie nowej Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Przewodniczącą została prof. Barbara Engelking. Przedstawiono plany i podsumowano działania Muzeum.

Foto: Marek Lach / Auschwitz.org

Pierwsze posiedzenie Rady Muzeum Auschwitz-Birkenau kadencji 2025-2028

W poniedziałek 12 maja 2025 roku na terenie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Muzeum nowej kadencji (2025–2028). Podczas spotkania nominacje w imieniu Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanny Wróblewskiej wręczył dyrektor Muzeum dr Piotr M. A. Cywiński. Przewodniczącą Rady została prof. dr hab. Barbara Engelking – badaczka Holokaustu, znana z zaangażowania w dokumentowanie historii ofiar Zagłady.

Podsumowanie i plany Muzeum

Dyrektor Cywiński zaprezentował członkom Rady sprawozdanie z działalności Muzeum za rok 2024 oraz pierwsze miesiące 2025 roku. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na rosnącą frekwencję:

– W tym roku powinniśmy osiągnąć liczbę 2 milionów odwiedzających. Wzrost jest jednak wolniejszy niż zakładaliśmy, co przez cały czas może być efektem wojny w Ukrainie i konfliktu na Bliskim Wschodzie – mówił dyrektor.

Zaznaczył również, iż coraz większa część zwiedzających korzysta z usług przewodników oraz systemu edukacyjnego online „Auschwitz. In Front of Your Eyes”.

– Chcemy dotrzeć z tym projektem także do szkół, instytucji i świata korporacyjnego. Refleksja nad moralną odpowiedzialnością osadzona w pamięci o Auschwitz może być dla wielu osób przełomowa – podkreślił.

Imponująca skala pozyskanych środków

Dyrektor zaznaczył, iż od 2006 roku Muzeum pozyskało ponad 1,2 miliarda złotych ze środków zewnętrznych, głównie dzięki działalności Fundacji Auschwitz-Birkenau oraz wsparciu darczyńców prywatnych i funduszy europejskich.

Edukacja i wydarzenia rocznicowe

Ważnym elementem działalności Muzeum są projekty edukacyjne, prowadzone m.in. w siedzibie Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Znaczącą rolę odgrywają również wolontariusze, dla których otwarto w 2024 roku muzealny hostel.

Wspomniano także o najważniejszych rocznicach:

• 80. rocznica wyzwolenia Auschwitz – obchodzona 27 stycznia 2025 r., z udziałem 56 Ocalałych i kilkudziesięciu delegacji państwowych. Po raz pierwszy zorganizowano międzynarodowe studio telewizyjne z debatami ekspertów.
• 80. rocznica likwidacji tzw. Zigeunerlager
• 85. rocznica deportacji pierwszych Polaków do Auschwitz

– Podczas rocznicy 27 stycznia głos oddaliśmy tylko Ocalałym. To był wyraz szacunku i wyważonego tonu pamięci – mówił Cywiński.

Nowe wystawy i działania konserwatorskie

W 2025 roku Muzeum planuje otwarcie:

• Nowej Wystawy Polskiej
• pierwszej części Nowej Wystawy Głównej
• wystawy sztuki obozowej w dawnym budynku kuchni w Auschwitz I

Wspomniano także o sukcesach podróżującej wystawy „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko”, prezentowanej w tej chwili w Royal Ontario Museum w Toronto, którą obejrzało już ponad 1,5 miliona osób.

Na terenie obozu prowadzone są też zaawansowane prace konserwatorskie przy budynkach w Birkenau, finansowane z Funduszu Auschwitz-Birkenau. Działają już również specjalistyczne laboratoria mikrobiologiczne.

Publikacje i dostęp do informacji

Muzeum opublikowało pięciotomowe „Kalendarium wydarzeń w KL Auschwitz” oraz 400 tys. egzemplarzy książekw 2024 roku. Udostępniono także nowoczesne narzędzie wyszukiwania danych o ofiarach na stronie ofiary.auschwitz.org.

– Bardzo wiele osób zgłasza się do nas z prośbą o pomoc w ustaleniu losów bliskich. Nasze Archiwum przez cały czas odgrywa kluczową rolę w badaniu historii KL Auschwitz – powiedział Cywiński.

Członkowie Rady Muzeum kadencji 2025–2028

• prof. dr hab. Barbara Engelking – przewodnicząca
• Bogdan Bartnikowski
• prof. dr hab. Tomasz Gąsowski
• Piotr Hertig
• Anna Mirkes-Radziwon
• dr hab. Katarzyna Person
• Jacek Purski
• dr Joanna Talewicz
• Piotr Wiślicki

Rada Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau to organ opiniodawczy powołany przez Ministra Kultury na podstawie ustawy o muzeach. Jej zadaniem jest nadzór nad realizacją misji Muzeum, ocena rocznych sprawozdań oraz opiniowanie planów działalności placówki.