Raport Macierzyństwo w Polsce i w Europie

Macierzyństwo w Polsce 2024: matki przeciążone, niedoceniane i narażone na utratę pracy.

Nowe ogólnoeuropejskie badanie przeprowadzone przez międzynarodową organizację pozarządową Make Mothers Matter (MMM), ujawnia cichy kryzys zdrowia psychicznego matek. Wśród 9600 respondentek znalazło się 800 polskich matek. Dzięki temu, możemy przyjrzeć się bliżej sytuacji matek w Polsce i porównać z innymi krajami Europy.

Partnerem polskiej edycji raportu State of Motherhood in Europe 2024 jest Fundacja Share the Care.

Macierzyństwo w Polsce – najważniejsze wnioski z raportu krajowego:

• Matki nie czują się docenione przez społeczeństwo: tylko 61% ankietowanych Polek uważa, iż ich rola matki jest doceniana w społeczeństwie. Jest to wynik o 2 punkty procentowe lepszy niż średnia dla wszystkich badanych krajów. Wciąż jednak stanowi to mniej niż 2/3 ogółu zebranych odpowiedzi w naszym kraju i świadczy o tym, iż macierzyństwo pozostaje bardzo często marginalizowane oraz niedostatecznie doceniane.
• Matki doświadczają różnych problemów ze zdrowiem psychicznym: 61% Polek zgłosiło w badaniu przeciążenie psychiczne. Polki częściej niż ogólna badana populacja zgłaszały poczucie lęku (35% wobec 32%), wypalenie (23% wobec 18%) oraz depresję poporodową (18% wobec 17%) w pierwszym roku życia dziecka.
• Macierzyństwo ma negatywny wpływ na karierę zawodową matek: Co piąta matka w Polsce uważa, iż macierzyństwo niekorzystnie oddziałuje na jej karierę/pracę. Jest to wynik niższy niż średnia ogólna (27%). Jednocześnie jednak Polki będące mamami częściej deklarują ogólne niezadowolenie ze swojego statusu zawodowego (32% wobec 31%).
• Macierzyństwo jest wciąż częstym powodem utraty pracy w Polsce: najczęściej wskazywanym negatywnym skutkiem macierzyństwa w Polsce jest utrata pracy – taką odpowiedź podało 37% ankietowanych matek, podczas gdy średnia dla 11 państw wyniosła 22%. Inne często wymieniane trudności to m.in. ograniczanie możliwości rozwoju przez pracodawcę czy brak docenienia w miejscu pracy.
• To wciąż na ramionach matek spoczywa większość obowiązków domowych i opiekuńczych: około 4 na 5 kobiet w Polsce przyznaje, iż to głównie na nich spoczywa ten ciężar. Efektem tego jest przeciążenie i brak czasu w odpoczynek czy rozwój zawodowy. Z badań Eurostatu wynika, iż w Polsce kobiety dwa razy częściej niż w innych krajach UE deklarowały obowiązki opiekuńcze jako powód bierności zawodowej.

Pełny raport zostanie zaprezentowany w Parlamencie Europejskim 22 września, wzywając decydentów politycznych i pracodawców do działania. MMM apeluje o ponowną ocenę roli macierzyństwa w rozwoju społeczeństwa, inwestycje we wsparcie zdrowia psychicznego matek, współodpowiedzialność za nieodpłatną opiekę oraz dostosowanie miejsc pracy do obowiązków opiekuńczych.

Główny raport podsumowujący wyniki z wszystkich państw można znaleźć pod tym linkiem, a podsumowanie dla Polski znajduje się tutaj.

Prezentacja wyników raportu z Polski odbyła się na jednym z paneli podczas XVII Ogólnopolskiego Kongresu Kobiet w Katowicach, w dniach 6-7 września 2025, podczas którego rozmawiano o bezpieczeństwie ekonomicznym kobiet.

O Make Mothers Matter

Make Mothers Matter to międzynarodowa organizacja pozarządowa założona w 1947 roku, której celem jest promowanie uznania i wspierania kluczowej roli matek w społeczeństwie. MMM posiada ogólny status konsultacyjny przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i działa w Europie oraz na całym świecie, aby mieć wpływ i kształtować polityki publiczne dotyczące matek i rodzin.

O Fundacji Share the Care

Fundacja Share the Care promuje partnerski model rodziny, który pozwala rodzicom realizować się we wszystkich sferach życia, a dzieciom daje szansę na zbudowanie bliskich więzi z obojgiem rodziców. W swoich działaniach skupia się na 3 filarach działania: wsparcie pracodawców w budowaniu kultury organizacyjnej sprzyjającej równości płci i równości rodzicielskiej; kampanie społeczne budujące świadomość prawną oraz prezentujące korzyści z partnerstwa oraz działania rzecznicze budujące równość rodzicielską w Polsce angażujące