9 lipca w siedzibie Ministerstwa Edukacji Narodowej odbyła się konferencja prasowa Minister Edukacji Barbary Nowackiej oraz Sekretarz Stanu w MEN Katarzyny Lubnauer na temat reformy edukacji wdrażanej od 2026 r. Wzięli w niej również udział Dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych Maciej Jakubowski oraz jego zastępca Tomasz Gajderowicz.
Szerokie uzasadnienie reformy przedstawiła Barbara Nowacka, podkreślając, iż celem jest podniesienie satysfakcji polskich uczniów i ich rodziców z edukacji poprzez trafne odpowiadanie na ich potrzeby. Priorytet stanowi zapewnienie systemowi edukacji spójności i dostosowanie podstaw programowych do realiów edukacyjnych, w jakich funkcjonują uczniowie i nauczyciele po likwidacji gimnazjów. W swej wypowiedzi Minister Nowacka wspomniała o wciąż wysokiej, ale wyraźnie obniżającej się, pozycji polskich uczniów w kontekście ich aktualnych wyników w testach Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (PISA). Przywołała także szereg innych badań obrazujących stan systemu edukacji i potwierdzających mniejsze zadowolenie polskich uczniów z życia niż deklarowane przez ich rówieśników z innych państw europejskich. Za niepokojący uznała także niski poziom satysfakcji nauczycieli z wykonywanej pracy. Planowana reforma ma być odpowiedzią na te problemy.
Minister Nowacka zarekomendowała stronę internetową reforma26.men.gov.pl, na której systematycznie ukazywać się będą informacje dotyczące wdrażanych zmian. Podkreśliła, iż planowane działania zostały rozpisane na lata, jednakże pierwsze modyfikacje wprowadzone zostaną już niedługo. Od 1 września 2026 roku w klasach I i IV szkół podstawowych realizowane będą nowe podstawy programowe, w roku 2027 proces ten zacznie się w pozostałych klasach oraz szkołach ponadpodstawowych. Pierwsze egzaminy ósmoklasistów i matury w nowej formule planowane są na rok 2032. Reforma będzie mieć charakter procesualny w oparciu o kolejne dane i konsultacje.
Sekretarz Stanu Katarzyna Lubnauer podkreśliła, iż po raz pierwszy w historii w projektowanie zmian zaangażowanych jest tak wiele osób – poza Ministerstwem Edukacji Narodowej reformę współtworzą pracownicy Instytutu Badań Edukacyjnych i komisje eksperckie, uwzględniając 24 000 ankiet, które wypełnili nauczyciele. Znaczący udział praktyków to odpowiedź na postulaty środowiska nauczycielskiego – powinno ono mieć wpływ na edukacyjną rzeczywistość, z którą przyjdzie mu się mierzyć.
Katarzyna Lubnauer zaprezentowała szczegółowe cele przyświecające reformie, wśród których najważniejsze to:
- zwiększenie korelacji między poszczególnymi przedmiotami szkolnymi,
- rozwijanie u uczniów krytycznego myślenia i kompetencji przyszłości,
- podnoszenie odporności dzieci i młodzieży na zagrożenia (w tym cyfrowe),
- zapewnienie nauczycielom wsparcia i zwiększenie ich autonomii (w zakresie wyboru metod, ale i treści nauczania),
- skuteczne ocenianie efektów nauczania (modyfikacja egzaminów),
- nowe spojrzenie na kwestię oceniania postępów (w tym kwestie wychowawcze),
- mądre podręczniki – dopuszczone do użytku po przejściu recenzji merytorycznej i językowej, ale także metodycznej,
- wprowadzenie nowych przedmiotów: edukacja obywatelska, edukacja zdrowotna, przyroda (jako interdyscyplinarny przedmiot realizowany do 6. klasy w szkołach podstawowych),
- wprowadzenie „tygodnia projektowego” mającego na celu kształtowanie umiejętności pracy w grupie,
- nacisk na działania praktyczne uczniów,
- polepszenie samopoczucia uczniów i poziomu ich satysfakcji z nauki.
Dyrektor IBE zauważył, iż powstające podstawy programowe tworzone są „daleko od polityki”, w powiązaniu z opracowanym wcześniej Profilem Absolwenta i Absolwentki, określającym cele edukacji, a także z uwzględnieniem wyników badań naukowych. Skoro z polskiej szkoły ma wychodzić człowiek umiejący współpracować i oddziałujący na swą społeczność, dobrostan uczniów i ich poczucie sprawczości monitorowane będą na bieżąco, podobnie jak przyrost kompetencji w zakresie wiodących przedmiotów szkolnych.
Proponowane zmiany będą szeroko konsultowane. Do włączenia się w konsultacje Minister Nowacka zaprosiła wszystkich, którym leży na sercu dobro polskiej edukacji i którzy wierzą, iż polska szkoła będzie najlepsza na świecie.
Zapraszamy do obejrzenia konferencji na Facebooku