19 listopada 2025 roku sala widowiskowa Biblioteki Publicznej w Piasecznie wypełniła się po brzegi. Tego dnia biblioteka stała się Doliną Muminków — przestrzenią pełną ciepła, nostalgii, śmiechu i kolorów. Świętowaliśmy 80. urodziny Muminków, a jednocześnie uroczyście zakończyliśmy cykl „Kulturalne bajanie”, realizowany w ramach projektu „Kultura w Akcji. Komunikacja, kreatywność i kompetencje kulturowe w literaturze” z Programu Edukacja Kulturalna 2025.

Wydarzenie miało charakter zarówno rodzinny, jak i edukacyjny, a przede wszystkim — wzruszający. Na uczestników czekał bogaty program, pełen atrakcji dla dzieci i dorosłych, a atmosfera jubileuszu przypominała prawdziwe święto literatury.

Całe spotkanie poprowadziła Magdalena Galińska, megafanka Muminków, która wcieliła się w rolę moderatorki i przewodniczki po świecie Muminków. Z lekkością, humorem i dużą swobodą tworzyła atmosferę dialogu, zachęcając uczestników do wspólnych wspomnień, rozmów i aktywnego udziału w wydarzeniu. Dbała o płynne przejścia między punktami programu, wprowadzała Gości i budowała ciepły, rodzinny klimat, za pomocą którego każdy — mały czy duży — czuł się częścią tej niezwykłej uroczystości.

Program pełen atrakcji

Uczestnicy mogli zanurzyć się w świat Muminków poprzez udział w licznych atrakcjach towarzyszących wydarzeniu, a przede wszystkim dzięki obecności wyjątkowych Gości.

Wieczór zyskał dodatkowy prestiż ponieważ, zaszczyciła nas swoją obecnością Jej Ekscelencja Pani Päivi Maarit Laine, ambasador Finlandii w Polsce, której obecność podkreśliła fiński rodowód Muminków i międzynarodowy wymiar obchodów. Ambasador Laine, z uśmiechem i ciepłem, podkreślała, jak ważne są opowieści w budowaniu mostów kulturowych między narodami — i jak książki, czytane dzieciom, mogą być zarazem elementem tradycji, jak i nowoczesnego dialogu.

Drugą gościnią była Katarzyna Puzyńska, znana autorka, która podzieliła się osobistymi refleksjami na temat swojego zainteresowania Muminkami i znaczenia książek o Muminkach w jej życiu, jako dziecka i osoby dorosłej. Mówiła o tym, iż literacka opowieść to coś więcej niż fabuła — to narzędzie do odkrywania siebie i świata, do zrozumienia emocji, do uczenia się odwagi i empatii.

Nasze Gościnie odczytały fragmenty z książek o Muminkach, Pani Ambasador w oryginale – po fińsku, a Pani Katarzyna Puzyńska po polsku. Głośne czytanie pokazało uczestnikom jak wielka jest siła opowieści – iż żyje nie tylko w książkach, ale w naszych rozmowach, w naszych relacjach i w wyobraźni dzieci.

Wydarzeniu towarzyszyły warsztaty „Zrób swojego Muminka” – dzieci tworzyły własne figurki Muminków.

W Strefie wystaw można było obejrzeć archiwalne wydania książek o Muminkach, książki w oryginale i w innych językach, ilustracje, a także muminkowe pamiątki przyniesione przez uczestników. Największą część ekspozycji stanowiły zbiory Pani Magdaleny Galińskiej, która od lat jest tworzy i stale powiększa swoją Muminkową kolekcję i wszystko co jest związane z tymi niezwykłymi postaciami.

Duże emocje wzbudziły konkursy wiedzy o Muminkach z nagrodami. W trakcie wydarzenia można było odwiedzić stoisko sklepu Stół z powyłamywanymi nogami oraz stoisko z książkami o Muminkach oraz biografią Tove Jansson.

Uczestnicy mogli zabrać na pamiątkę wydarzenia, przygotowane specjalnie na tą okazję, Muminkowe kamienie zdobione techniką decoupage lub manualnie malowane w trakcie warsztatów „Opowieści z Doliny Muminków”.

Mini poczęstunek — słodkości i drobne przekąski umilały czas spędzony w bibliotece podczas Mumikowego Party.

W tym bogatym programie znalazło się także wyjątkowe wydarzenie skierowane do rodziców i opiekunów — finałowa prelekcja w ramach cyklu Kulturalne bajanie.

Prelekcja Krzysztofa Dynowskiego – „Moc opowieści w cyfrowym świecie: Jak wspierać dzieci w czytaniu i tworzeniu historii”

Ta część wydarzenia była jednym z ważniejszych momentów wieczoru. Poprowadził ją Krzysztof Dynowski — dziennikarz, miłośnik języka, opowiadacz i doświadczony moderator wydarzeń literackich, znany ze swojego zaangażowania w kulturę słowa. Jego prelekcja stanowiła uroczyste zwieńczenie całego cyklu „Kulturalne bajanie”, który od wielu tygodni był realizowany w bibliotece i cieszył się ogromnym zainteresowaniem.

Prelekcja rozpoczęła się od postawienia pytania, które dziś dotyczy wielu rodzin:
Jak konkurować z ekranem, by książka wciąż była dla dziecka ważna?

W inspirujący, żywy i pełen przykładów sposób, prowadzący opowiadał o tym, iż kluczem nie jest rywalizacja z technologią, ale budowanie relacji poprzez opowieść. Podkreślał, iż dzieci najbardziej potrzebują dorosłego, który jest obecny — głosem, emocją, historią.

Najważniejsze elementy prelekcji:

1. Jak opowiadać, aby inspirować?
Prowadzący zwrócił uwagę na siłę narracji mówionej: modulację głosu, pauzy, tempo, tworzenie napięcia i obrazów. Podkreślał, iż dzieci wcale nie potrzebują fajerwerków — potrzebują zaangażowania. Opowieść ma być mostem, a nie wykładem.

2. Jak czytać książki z dziećmi?
Mówił, iż czytanie to dialog. Warto zatrzymywać się, pytać, dopytywać o emocje bohaterów, wspólnie przewidywać zakończenia. W ten sposób książka staje się przygodą, a nie zadaniem.

3. Jak zachęcać dzieci do tworzenia własnych historii?
Prelegent pokazał konkretne techniki:

• zadawanie otwartych pytań,

• tworzenie opowieści na podstawie ilustracji,

• wspólne snucie historii „na zmianę”,

• szukanie narracji w codziennych wydarzeniach.

Prowadzący wyjaśniał, iż kiedy dziecko tworzy historię, nie tylko rozwija język, ale także zyskuje pewność siebie, uczy się nazywania emocji i buduje własny sposób patrzenia na świat.

Prelekcja została przyjęta z ogromnym entuzjazmem — wielu rodziców podkreślało, iż była wartościowa, inspirująca i bardzo praktyczna.

Zakończenie pełne wzruszeń

Święto 80. urodzin Muminków było nie tylko bogatym wydarzeniem kulturalnym, ale również pięknym finałem projektu „Kulturalne bajanie”. Spotkanie połączyło edukację, zabawę, literaturę i magię wspólnego bycia razem.

Dzięki obecności gości, zaangażowaniu organizatorów i energii uczestników całe wydarzenie stało się wspaniałym, uroczystym zakończeniem cyklu, które na długo pozostanie w pamięci wszystkich, którzy tego wieczoru odwiedzili bibliotekę.

Wydarzenie dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, w ramach Programu Edukacja Kulturalna 2025. Tytuł projektu „Kultura w Akcji. Komunikacja, kreatywność i kompetencje kulturowe w literaturze.”