Składniki odżywiające i witaminy odgrywa kluczową rolę w prawidłowym rozwoju dziecka oraz utrzymaniu zdrowia matki zarówno przed jak i po porodzie. Wybierając odpowiednie składniki odżywcze, przyszła mama zapewnia sobie i swojemu dziecku optymalne warunki do zdrowego rozwoju.

Od pierwszych dni po zapłodnieniu, rozwijający się płód zaczyna potrzebować wielu składników odżywczych, które zapewniają prawidłowy rozwój wszystkich narządów i układów. Na przykład kwas foliowy jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego, podczas gdy wapń wspomaga budowę kości. Natomiast po urodzeniu dziecka, adekwatne odżywianie jest najważniejsze dla matki karmiącej piersią. Składniki odżywcze takie jak DHA (kwas dokozaheksaenowy) przenikają do mleka matki i wspierają rozwój mózgu i wzroku dziecka.

Niektóre składniki odżywcze, takie jak kwas foliowy, pomagają zmniejszyć ryzyko powstawania wad wrodzonych. Badania dowiodły, iż regularne przyjmowanie kwasu foliowego przed zajściem w ciążę oraz w pierwszym trymestrze może znacząco zmniejszyć ryzyko wad cewy nerwowej.

Kiedy mówimy o składnikach odżywczych, odnosimy się nie tylko do podstawowych makroskładników, takich jak białka, tłuszcze czy węglowodany, ale również do witamin, minerałów i innych niezbędnych składników. Te elementy są podstawą dla tworzenia nowych komórek, tkanek i organów rozwijającego się płodu.

W okresie ciąży zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest zwiększone. To naturalne, biorąc pod uwagę fakt, iż organizm matki musi dostarczyć wszystkiego, co niezbędne dla wzrostu i rozwoju dziecka. Niedobór choćby jednego z tych składników może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia matki i dziecka, dlatego wybierając odpowiednie składniki odżywcze, przyszła mama zapewnia sobie i swojemu dziecku optymalne warunki do zdrowego rozwoju.

Równie ważne jest, aby kobieta w ciąży unikała pewnych produktów i substancji, które mogą być szkodliwe dla rozwijającego się dziecka. Obejmuje to nadmierne ilości kofeiny, alkohol, surowe produkty rybne oraz grupy pewnych leków i ziół.

***

Składniki odżywcze w ciąży – przegląd

***

Kwas foliowy (folacyna) w ciąży

Kwas foliowy odgrywa kluczową rolę w pierwszych tygodniach rozwoju płodu, kiedy kształtuje się układ nerwowy. Suplementacja kwasem foliowym przed zajściem w ciążę oraz w pierwszym trymestrze znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu.

Żelazo w ciąży

Zapotrzebowanie na żelazo wzrasta podczas ciąży. Żelazo jest niezbędne dla produkcji hemoglobiny – składnika krwinek czerwonych odpowiedzialnego za transport tlenu. Niedobór tego pierwiastka może prowadzić do anemii, która zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej dziecka.

Wapń w ciąży

Niezbędny dla budowy kości i zębów płodu. Wapń wspiera również skurcze mięśni, przewodnictwo nerwowe oraz krzepnięcie krwi.

Kwas Omega-3 (DHA i EPA) w ciąży

Kwasy tłuszczowe omega-3, zwłaszcza DHA, mają fundamentalne znaczenie dla rozwoju mózgu i siatkówki oka dziecka. Wspierają również rozwój układu nerwowego oraz wpływają korzystnie na rozwój poznawczy.

Białko w ciąży

Białko jest kluczowym składnikiem odżywczym potrzebnym do budowy tkanek. Matki karmiące piersią mają zwiększone zapotrzebowanie na białko.

Jod w ciąży

Niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy, wpływa na rozwój mózgu i układu nerwowego dziecka. Niedobór jodu w ciąży może prowadzić do kretynizmu.

Witamina D w ciąży

Wspiera wchłanianie wapnia i fosforu, które są niezbędne dla rozwoju kości dziecka. Niedobór witaminy D może prowadzić do krzywicy.

Cynk w ciąży

Cynk jest istotny dla wzrostu i podziału komórek, produkcji DNA oraz funkcji układu odpornościowego.

Witamina C w ciąży

Wspiera gojenie się ran, produkcję kolagenu i wchłanianie żelaza. Jest także ważnym przeciwutleniaczem.

Biotyna (witamina B7) w ciąży

Zapewnia prawidłowy rozwój płodu, wpływa korzystnie na stan skóry, włosów i paznokci.

***

Podsumowując, prawidłowy rozwój dziecka oraz zdrowie matki w dużym stopniu zależą od odpowiedniej diety. Ważne jest, by dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, powinny być więc dostarczane w ramach odpowiedniej diety lub suplementacji. Warto jednak pamiętać, iż nadmierna lub nieprawidłowa suplementacja, także nadmiar witamin, może zaburzać metabolizm i mieć negatywny wpływ na ciążę, dlatego stosowane preparaty powinny być dedykowane dla kobiet ciężarnych. W razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, by dostosować dietę do indywidualnych potrzeb, o ile nie jest to możliwe osobiście można skorzystać z e-wizyty za pośrednictwem np. serwisu Znany Lekarz lub TenDoktor.pl.

red.