Edukacja włączająca jest od lat przedmiotem publicznej debaty wśród specjalistów ze środowiska akademickiego, praktyków i osób zarządzających oświatą.
Od paru dekad realizowane są dyskusje i są wprowadzane zmiany prawne, które mają na celu skuteczne przygotowanie i wzmacnianie kadry pedagogicznej w pracy z grupą zróżnicowaną, w tym z uczniem z niepełnosprawnościami.
W efekcie zespół ekspertów opracował „Model edukacji dla wszystkich”. Zawarte w nim rekomendacje stały się podstawą działań pilotażowych i wdrożeniowych dotyczących obszarów diagnozy, projektowania wsparcia oraz rozwiązań w zakresie współpracy placówek specjalnych z ogólnodostępnymi.
Dziś – także w związku z ogłoszonym przez Ośrodek Rozwoju Edukacji konkursem w realizowanym projekcie „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą” – zachęcamy do lektury publikacji: „Szkoła dla wszystkich – od idei do realizacji. Z doświadczeń pierwszego łódzkiego specjalistycznego centrum wspierającego edukację włączającą”.
Specjaliści zatrudnieni w Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą (w pilotażu funkcjonowania SCWEW w Polsce, zob. informacje na naszej stronie), działających przy placówkach specjalnych, mogą być ekspertami, którzy będą wspierać nauczycieli szkół ogólnodostępnych w zakresie rozwijania ich umiejętności w pracy z grupą zróżnicowaną.
Do ważnych dla tego procesu umiejętności Tomlinson („How to Differentiate Instruction in MixedAbility Classrooms”, 2001, s. 17), cytowana w polecanej wyżej publikacji, zalicza:
- organizowanie i koncentrowanie programu nauczania;
- uczenie się na bazie podstawowych informacji, zrozumienie i kształtowanie umiejętności;
- dostrzeganie jednostek, jak również całej grupy i refleksję nad nimi;
- szukanie informacji na temat funkcjonowania poszczególnych jednostek;
- odsuwanie pierwszego wrażenia, wymazywanie stereotypów;
- udzielanie uczniom głosu;
- myślenie o czasie i jego elastyczne wykorzystanie;
- szukanie szerokiego zakresu materiałów;
- myślenie o wielu sposobach na osiągnięcie wspólnego celu;
- diagnozowanie potrzeb uczniów i tworzenie doświadczeń edukacyjnych w odpowiedzi na te diagnozy;
- wczesne przewidywanie, co w procesie uczenia się może się nie powieść, w celu projektowania danej czynności lub zadania i organizowania pracy uczniów tak, aby unikać potencjalnych problemów;
- dzielenie się odpowiedzialnością za nauczanie i uczenie się z uczniami;
- przenoszenie uczniów pomiędzy różnymi formami pracy jako sposób ukierunkowania ich na nowe doświadczenia po to, aby pomóc im zobaczyć siebie w nowych sytuacjach;
- monitorowanie tego, jak uczniowie zbliżają się do rozwoju w kierunku osobistych i grupowych punktów odniesienia;
- organizowanie materiałów i przestrzeni do uczenia się;
- dawanie wskazówek (informacja zwrotna);
- uczenie o sukcesie;
- budowanie poczucia wspólnoty w klasie.
