Część przepisów zawartych w dyrektywie unijnej work-life balance zostało zatwierdzonych przez Sejm podczas posiedzenia w środę 8 lutego 2023 roku.
Wśród przepisów, które uległy zmianie w Kodeksie pracy jest też szereg przepisów ułatwiających prace rodzicom, którzy godzą karierę zawodową z opieką nad dziećmi.
W nowelizacji w przepisach rodzice mają m.in. prawo do dłuższego urlopu rodzicielskiego, bardziej elastycznego zatrudnienia i godzin, w których pracują.
Sejm zatwierdził pierwszą część przepisów work-life balance
Dyrektywa unijna work-life balance zakłada wiele zmian w Kodeksie pracy, z których część dotyczy rodziców. Nowe przepisy związane z zatrudnieniem mają ułatwiać rodzicom łączenie opieki nad dziećmi z karierą zawodową i rozwojem. W środę 8 lutego 2023 roku Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy, w którym wprowadzono pierwsze zmiany w przepisach związane z dyrektywą.
"To kolejna nowelizacja, która wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pracowników, rodziców i pracodawców. Przyjęte przez Sejm przepisy m.in. wydłużają urlop rodzicielski oraz umożliwiają elastyczny czas pracy, co ułatwi godzenie ról zawodowych i rodzinnych. Pierwszy pakiet zmian w Kodeksie pracy, który wprowadza na stałe możliwość pracy zdalnej, został w ubiegłym tygodniu podpisany przez prezydenta Andrzeja Dudę. Liczę na to, iż dalsze prace nad przyjętą w środę nowelizacją będą przebiegały równie sprawnie i niedługo pracownicy będą mogli korzystać z przygotowanych przez resort rodziny zmian" – powiedziała minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg. Wśród zmian w Kodeksie pracy jest kilka nowości dotyczących głównie rodziców.
Dłuższy urlop rodzicielski
W zatwierdzonych przez Sejm zmianach jest m.in. dłuższy urlop rodzicielski – zmieniono jego wymiar do 41 tygodni (w przypadku narodzin jednego dziecka) lub 43 tygodni (w przypadku bliźniaków i więcej dzieci). W ramach tego urlopu każde z rodziców ma do wykorzystania 9 tygodni macierzyńskiego/tacierzyńskiego, które nie przechodzą na drugiego rodzica.
Dodatkowe dni opieki
Oprócz 2 dni opieki na dziecko wprowadzono także 5 dni bezpłatnego urlopu opiekuńczego nad członkiem rodziny. Nie musi to być chore dziecko, może być każdy inny członek rodziny, który ze względów medycznych wymaga opieki drugiej osoby.
Elastyczna organizacja pracy
Rodzice zyskają szersze prawo do elastycznej pracy: tym, którzy posiadają dzieci do 8. roku życia, pracodawca ma obowiązek ułatwić pracę poprzez np. przejście na pracę zdalną lub zmianę wymiaru godzin pracy na niepełny.
Dotychczas taką możliwość mieli tylko ci rodzice, którzy mieli maje dzieci poniżej 4. roku życia. Dodatkowo rodzice będą mogli rozłożyć sobie godziny pracy na bardziej dogodne dla nich pory dnia (ruchomy lub indywidualny czas pracy) i skorzystać z niepełnego wymiaru czasu pracy.
Zwolnienie z powodu siły wyższej
Zwolnienie, które będzie można wziąć z powodu pilnych spraw rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. Zwolnienie to pracownik będzie mógł wykorzystać w wymiarze 2 dni roboczych lub 16 godzin, a w czasie trwania zwolnienia ma prawo do połowy wynagrodzenia.
Zmiany w umowach dla rodziców
Każdy pracownik, który na danym stanowisku pracuje co najmniej 6 miesięcy, będzie miał prawo do wystąpienia o zmianę rodzaju umowy z umowy o pracę na czas określony na taką o nieokreślonym czasie.
Może to również nie być całkowita zmiana rodzaju umowy, ale po prostu bardziej jasne i pewne warunki zatrudnienia. Każdy będzie mógł wystąpić o taką zmianę raz w roku. Dodatkowo w czasie trwania umowy o pracę na okresie próbnym zmienią się wymiary miesięcy obowiązywania takiej umowy. Umowa na okres próbny będzie musiała wynosić:
1 miesiąc, jeżeli późniejsza umowa o pracę na czas określony będzie miała wymiar mniejszy niż 6 miesięcy
2 miesiące, jeżeli następna umowa będzie na okres między 6 a 12 miesięcy
Ponadto każdy pracownik, który będzie musiał wziąć udział w szkoleniach, które są niezbędne do wykonywanego przez niego zawodu, będzie miał prawo do uczestniczenia w nim nieodpłatnie. Dodatkowo szkolenia będą odbywały się wyłącznie w godzinach pracy i będą wliczane do czasu pracy.
