Z ciężkiej drzemki obudziła się Helena Michalska, z głową jak z kamienia i zmęczeniem, które ciążyło jak mokry kożuch. Dzieciaki, zwykle hałaśliwe jak stado srok, zamknęły drzwi z cichutkim zgrzytem, kryjąc się jak myszki. Przycupnięta na łokciach, patrzyła przez okno, jak Wincenty i Kazimiera znikają w lot w głąb pobliskiego lasu. Gdy ich sylwetki rozpłynęły się wśród sosen, w jej piersi zaskowyczał lęk.
— Kaziuś! Winciu! Nie odchodźcie! — spróbowała zawołać, ale głos uwiązł w gardle, ledwie słyszalny jak brzęczenie muchy.
Odpowiedziała jej tylko cisza popołudnia, pochłaniając bez śladu. Łzy popłynęły po jej pooranych policzkach, niepowstrzymane jak deszcz po dachu.
Jakże doszło do tego? Jak pozwoliła, by własny syn ją tak zdradził? Te myśli huczały jej w głowie, gdy mrok zdawał się zaglądać przez szybę. Zamknęła na chwilę oczy, by złapać oddech, ale gdy znów je otwarła, ulgi nie było ani trochę.
Całe jej życie to była ciągła przeprawa przez błoto. Wincenty, jej syn, zawsze fruwał jak pliszka, od zajęcia do zajęcia, jakby gonił wiatr w polu. Po latach tułaczki wrócił pod rodzicielski dach z żoną Kazimierą pod pachą. Ale zamiast tłustego worka, przywlókł tylko piękne obietnice, które rozwiały się jak dym znad komina.
Od kiedy urodził się jej wnuk Staszek, który mieszkał z nią, był jej największym słoneczkiem, tym co dawało siłę ruszać góry. W trudnych czasach, często o chlebie i herbacie, kochała go nad życie i harowała jak wół, odkładając każdy grosz. Razem z nieżyjącym już mężem wybudowali dom, marząc tylko o jednym: by rodzinie było lżej.
Spokój prysnął jak bańka mydlana, gdy Wincenty wypatrzył sumkę, którą matka uskładała przez te wszystkie lata. Jakby go ktoś podmienił. Obudził się w nim żarłok, bezustannie domagający się tych pieniędzy na “interes”, wiatrem puszczając matczyne nauki o pracy i uczciwości.
— Daj te pieniądze, matko, bo muszę! — żądał Wincenty uparcie, a Helena, zmęczona już jak koń po orce, odmawiała stanowczo.
“To, co zaczęło się od gadki o forsie, zmieniło się gwałtownie w burdę, ciskającą jadem i oskarżeniami.”
Słowo za słowo, i już dyskusja była gorętsza niż blacha w piecu. Gniew Wincenty’ego rósł jak drożdże, słowa stały się ostre jak brzytwa. Szarpał matkę, wołając, iż jest samolubna i sknera. A chodziło przecież nie tylko o złotówki, ale o to, by postawić na swoim, zapanować nad starą kobietą i jej życiem.
Gdy Staszek wrócił ze szkoły i usłyszał awanturę, wpadł do środka jak burza. Wykopnął ojca z izby i uspokoił babcię walerianą. Choć Helena uśmiechnęła się słabo, w głębi serca wiedziała, iż kilka już może. Staszek niedługo wybierał się na studia do Krakowa, obiecując wrócić “jak tylko”.
Dni mijały. Mimo częstych telefonów od Staszka, Helena czuła, iż coś wokół przeinaczyło się na złe. Nie miała już siły walczyć z wiatrakami. Własny syn, Wincenty, zdradził ją dla srebrników.
A teraz, ściśnięta w zimnym mroku lasu, ogarnęła ją ciężka świadomość. Jakże doszło do tego? Dla paru złotych? Całe życie dawała rodzinie wszystko, pełnymi garściami, by na końcu zostać podkutą przez to, co kochała najbardziej.
Wniosek: Historia Heleny pokazuje, jak bardzo żółć i zdrada w rodzinie kaleczą duszę. Choć daje się do ostatniego tchu, miłość i poświęcenie, to chciwość i pycha kogoś bliskiego potrafią zburzyć ognisko domowe jak huragan. Ta opowieść przypomina, iż bez wzajemnego szacunku i uczciwości, rodzinne więzi niszczeją jak źle zabezpieczona stodoła.
