5 sposobów, by nauczyć dziecko, jak radzić sobie z poczuciem wstydu

Zdjęcie: Nie ma się czego wstydzić z pewnością nie pomoże. Fot. 123rf.com


Uczucie wstydu to coś, czego od czasu do czasu doświadcza każdy z nas. Dla dziecka to może być jednak niezwykle trudne doświadczenie. Obawiając się krytyki, może milczeć lub w ogóle nie chcieć czegoś zrobić. A gdy już wydarzy się coś wstydliwego, chciałoby zapaść się pod ziemię. Takie emocje odbierają pewność siebie i odwagę. Warto więc pokazać naszym pociechom, jak sobie z nimi radzić.


Nieśmiałe dzieci często skrywają w sobie wielki potencjał.

Żenujące i wstydliwe sytuacje to nie koniec świata, ale dzieci o tym nie wiedzą.

Warto nauczyć swoją pociechę, jak może sobie radzić ze wstydem, który ją blokuje.

Nie bądź taka poważna

Zawsze byłam śmiertelnie poważnym dzieckiem. Taka "stara malutka", bez dystansu i luzu. Nigdy nie mówiłam publicznie nic, czego nie byłam w 100 proc. pewna. Bardzo bałam się wyjść na błazna. Nie miałam odwagi próbować wielu nowych rzeczy, bo "będą się śmiali, jak mi się nie uda". Perfekcjonizm i śmiertelna powaga nie ułatwiły mi życia.

Na szczęście mój mąż to zupełnie przeciwległy biegun, potrafi nas rozśmieszyć w każdej sytuacji. Na początku sama odbierałam to jako bardzo zawstydzające zachowanie i "obciach". Z czasem zdałam sobie sprawę, iż sentencja Jokera "Why so serious?" powinna częściej przyświecać każdemu z nas.

Musiałam wykonać dużą pracę nad sobą, by wyluzować i przestać się wstydzić tego, iż czasem mogę zrobić coś głupiego, iż śmieszne "wygibasy" czy fałszowanie na karaoke to może być świetna zabawa. Nie obchodzi mnie, co inni pomyślą. Mam prawo się pomylić i świat się nie skończy, gdy tak się stanie. Wstyd to coś, co odbiera pewność siebie, odwagę i mocno hamuje. Warto więc pokazać naszym pociechom, jak radzić sobie ze wstydem. Jak to zrobić? Oto 5 wskazówek:

1. Tłumacz, iż każdemu się to zdarza

Niezręczne sytuacje przydarzają się każdemu, tymczasem dla dzieci to często koniec świata. Chcą się zapaść pod ziemię i nigdy więcej nie pokazywać się publicznie. Kto z nas nie zna tego uczucia? Warto czasem poopowiadać o sytuacjach, które kiedyś przydarzyły się nam. Rób to z uśmiechem. Pokaż, iż choć w danej chwili coś wydaje się totalną wtopą, to z perspektywy staje się naprawdę zabawnym wspomnieniem.

2. Bądź przykładem

Prawda jest taka, iż wstydliwe sytuacje dzieją się bardzo często. Jednak jeżeli my, jako dorośli będziemy sami to roztrząsać, możemy tylko pogłębić lęk u dziecka. Warto zwrócić uwagę na autoironię. Czy przypadkiem sami siebie nie karcimy za swoje żenujące zachowanie, np. "ale jestem beznadziejna", "co za obciach"? Warto tego unikać, za to spróbuj się uśmiechnąć.

3. Przestań zwracać uwagę na potknięcia

"Gdy popełnię błąd, inni będą się ze mnie śmiać" – to obawa wielu dzieciaków. Wstydzą się, nie zgłaszają się do odpowiedzi lub nie chcą próbować nowych rzeczy. Jak to zmienić? Zwróć uwagę, jak często krytykujesz dziecko i wytykasz mu, kiedy zrobi coś źle. Postaraj się bagatelizować błahe rzeczy, które dzieją się przez przypadek.

4. Nie umniejszaj tego, co czuje

Dziecko może nie mieć ochoty na rozmowę o tym, co go zawstydziło. W takiej sytuacji odpuść, ale jeżeli widzisz, iż dziecko "utknęło" w tym stanie – jest smutne lub płacze – koniecznie działaj. Wyjaśnij, iż wstyd jest emocją taką samą jak każda inna i to normalna część życia każdego z nas. Nie umniejszaj tego, co czuje i nie komentuj, iż przecież "nic się nie stało". Za to lepiej przytocz jakąś swoją historię. Opowiedz, jak się czułaś oraz jak sobie poradziłaś.

5. Pokaż szerszą perspektywę

Pomóż dziecku spojrzeć na sytuację z innego punkt widzenia. Np. twoja pociecha nie chce się zgłaszać na lekcji, bo się boi, iż będzie wyśmiana przez klasę. Zapytaj, czy kiedykolwiek dzieci się śmiały z kogoś, kto popełnił błąd. Najpewniej odpowie "nie" i uświadomi sobie, iż nikt nie czyha na jego błędy.