ASZERA
To ona. interesująca ona. Ważna ona. Bogini.
W biblii o niej się nie mówi. Ale między VIII a II wiekiem przed naszą erą ówcześni Żydzi byli tacy sami jak wszyscy ich sąsiedzi. Był bóg od ryków i piorunów. I była bogini od macierzyństwa, seksu, opieki nad domem. Obydwojgu składano ofiary, czczono, obydwoje byli ważni. Ale o Jahwe wiemy dziś, a o Aszerze mało kto słyszał.
Historycy i archeolodzy tak mniej więcej zakreślają czas kształtowania się żydowskości. Miedzy VIII a II wiekiem przed naszą erą. Powstanie państewek żydowskich dzięki koniunkturze, osłabieniu dominujących dotąd w tym miejscu potęg, zaowocowało poszukiwaniu własnej odrębności, odróżnianiu się od sąsiadów. Schizmogeneza. Musimy mieć swojego boga, stąd Jahwe. I Aszera. Nie boga sąsiadów, tylko swojego. Przez 6 wieków tak to funkcjonowało. Byli tylko nieco różni od sąsiadów.
A potem przyszedł rozpiździaj w całym regionie, destabilizacja i nagle Żydzi zyskali możliwość stworzenia własnych państw – Izraela i Judy, bez podległości silniejszym sąsiadom. Nie wiem, co stało się w ich głowach, ale nagle Aszera znika, pozostaje tylko Jahwe. Jak to się stało? Jahwe pożarł Aszerę? A może tacy bogowie odchodzą do mroku, gdzie ukrywają się zapomniani bogowie?
Nikt nie wie jak to się stało, iż – nie nagle, ale była to stała tendencja, trend – został wyeliminowany kult bogini, by pozostawić tylko kult boga. Wszyscy sąsiedzi czcili boga i boginię. Schizmogeneza. A czczący boginię zostali stygmatyzowani jako odstępcy. Nie nasi, nie swoi.
To moje jest, znikąd tego wniosku nie przeniosłem, iż faceci, właściciele stad kóz i owiec, w którymś momencie przemodelowali strukturę swego plemienia tak, by kobiety przestały mieć coś do powiedzenia. I przestała być im potrzebna Aszera. Aszera przestała być trendy. Ale Aszera wciąż była żywa. II wiek przed naszą erą, gdy powstają silne ( bez takich podległych aliansów wobec Asyrii i Egiptu) państwa żydowskie, a umysłami Żydów ma zawładnąć Jahwe, to czas kiedy Aszera schodzi do podziemia. I kiedy pojawia się Jezus, a po nim chrześcijanie, to wraz z nimi pojawia się kult matki boskiej. Takiej czy innej, ale bogini matki. Aszera redivivus. Dziś to się inaczej nazywa. Inaczej realizuje ten kult. choćby jako Erzelee ( której symbolem jest tęcza). Inne ofiary, inne ceremonie. Z tych swoich pustyń do nas to przynieśli? W nasze puszcze i knieje? Tu też takie były, też czczone. Ale oni na te tutejsze nanieśli swoje znaczenia i symbolikę. Jak powódź, która nanosi muł, który wysycha i zastyga. I zostaje.
