Przedszkole integracyjne to placówka, do której uczęszczają zarówno dzieci zdrowe, jak i z różnego typu dysfunkcjami. Podobnie jak wszystkie przedszkola pełni ono funkcje opiekuńczo-wychowawcze i oświatowe wobec dzieci w wieku od 3 do 7 lat. Czym różni się od przedszkola ogólnodostępnego? Czy możesz zapisać swoje dziecko do takiej placówki? Jakie korzyści z tego wyniesie? Odpowiedzi na te i podobne pytanie znajdziesz w niniejszym artykule!
Jakie dzieci mogą chodzić do przedszkola integracyjnego?
Przedszkola integracyjne, a także oddziały integracyjne w przedszkolu ogólnodostępnym, przyjmują dzieci z niepełnosprawnością ruchową lub intelektualną, cierpiące na przewlekłe choroby oraz z rozmaitymi trudnościami rozwojowymi. Pod opiekę takich placówek mogą trafić np. dzieci:
- z cukrzycą typu 1,
- poruszające się na wózku inwalidzkim,
- z mózgowym porażeniem dziecięcym,
- niedosłyszące,
- z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,
- lekko upośledzone intelektualnie.
Większość podopiecznych przedszkola integracyjnego (lub oddziału integracyjnego) stanowią dzieci zdrowe. Zgodnie z przepisami, maluchy wymagające szczególnej opieki mogą stanowić nie więcej niż ⅓ liczby wszystkich dzieci.
Czym się różni przedszkole integracyjne od ogólnodostępnego?
Przedszkola integracyjne podlegają tym samym regulacjom prawnym, co zwykłe, ogólnodostępne placówki. Realizują taki sam (bazujący na podstawie programowej wychowania przedszkolnego opracowanej przez Ministerstwo Edukacji i Nauki) program nauczania i mają obowiązek zatrudniać odpowiednio wykwalifikowaną kadrę nauczycielską z przygotowaniem pedagogicznym. Spełniają też szereg wymagań formalnych, np. dotyczących warunków lokalowych czy sanitarnych.
W odróżnieniu od ogólnodostępnych placówek przedszkola integracyjne muszą być przystosowane do możliwości dzieci z różnymi typami niepełnosprawności. Oznacza to np. sanitariaty urządzone tak, by mogły korzystać z nich maluchy poruszające się na wózku inwalidzkim. Oprócz „zwykłej” kadry pedagogicznej, przedszkole integracyjne musi zatrudniać pedagogów specjalnych, a także – w miarę potrzeb podopiecznych – logopedę, psychologa czy fizjoterapeutę.
Charakterystyczne dla przedszkola integracyjnego są stosunkowo niewielkie grupy. W placówkach ogólnodostępnych mogą liczyć one do 25 podopiecznych (a choćby 28 – odkąd polskie przedszkola przyjmują dzieci uchodźców z Ukrainy). W przedszkolach i oddziałach integracyjnych grupa to maksymalnie 20 dzieci, z czego nie więcej niż 5 wymagających szczególnej opieki. Takie rozwiązanie ma wiele zalet.
Jakie są zalety kameralnych grup w przedszkolu integracyjnym?
W zwykłym przedszkolu na grupę przypada zwykle dwóch nauczycieli, którzy pracują zmianowo. W przedszkolu integracyjnym wychowawca nie tylko ma mniejszą liczbę podopiecznych, ale też zawsze towarzyszy mu co najmniej jeden specjalista. Dzięki temu opiekunom łatwiej jest poświęcić dostatecznie wiele uwagi dzieciom, które jej szczególnie wymagają. Korzystają jednak na tym także zdrowe maluchy. Praca w małych grupach umożliwia zindywidualizowane podejście do wszystkich dzieci.
Jeśli zależy Ci na tym, by Twoje dziecko znalazło się w niewielkiej grupie przedszkolnej, ale z jakichś przyczyn nie chcesz posyłać go do przedszkola integracyjnego (lub po prostu nie ma takiego w Twojej okolicy), możesz skorzystać z innych możliwości. Niewielkie grupy zdarzają się w placówkach prywatnych. Sprawdź także, jakie są różnice między przedszkolem a punktem przedszkolnym – te drugie najczęściej oferują kameralne warunki. A może nie wiesz, co to jest przedszkole Montessori? To także znakomita opcja, jeżeli chcesz zapewnić dziecku bardziej zindywidualizowany sposób nauczania przedszkolnego.
Jak funkcjonuje przedszkole integracyjne?
Przedszkole integracyjne działa według takich samych zasad jak przedszkole ogólnodostępne. Rozkład dnia obejmuje zajęcia edukacyjne, zabawę, posiłki, leżakowanie, spacer itp. Dzieci realizują ten sam program nauczania przedszkolnego, co w innych placówkach, choć mogą spotkać się z nieco inną ofertą zajęć dodatkowych. W przedszkolach ogólnodostępnych prowadzi się zwykle kursy językowe, taneczne czy sportowe. W grupach integracyjnych więcej jest zajęć ze specjalistami. Należą do nich np. muzykoterapia, dogoterapia, trening umiejętności społecznych.
Jak możliwa jest praca w grupie, w której poziom możliwości dzieci nie jest wyrównany? Taka sytuacja może zdarzyć się w każdej placówce. W ogólnodostępnych przedszkolach tempo pracy dostosowuje się zwykle do zdolniejszych dzieci. W placówkach integracyjnych zajęcia prowadzone są tak, by mogły swobodnie uczestniczyć w nich dzieci niepełnosprawne. Czy to oznacza, iż pozostałe maluchy uczą się mniej niż w ogólnodostępnych przedszkolach? Wprost przeciwnie! Zdrowe dzieci mogą korzystać z zajęć efektywniej dzięki małym grupom i liczniejszej kadrze.
Dlaczego warto zapisać dziecko do przedszkola integracyjnego?
Przedszkola integracyjne gwarantują dzieciom z różnego typu dysfunkcjami warunki dostosowane do ich potrzeb i możliwości. Pozostają pod stałą opieką specjalistów, którzy dbają o ich optymalny rozwój. Kontakt z dziećmi zdrowymi mobilizuje je do pracy (starają się „dogonić” kolegów), a przede wszystkim sprawia, iż nie czują się wykluczone. Zyskują pewność siebie i szansę, by rozwijać się tak, jak rówieśnicy.
Na edukacji przedszkolnej w grupie integracyjnej zyskują także dzieci pełnosprawne. Od najmłodszych lat uczą się otwartości, tolerancji, wzajemnego szacunku i współpracy mimo różnic. Choć wszystkie dzieci w przedszkolu integracyjnym traktowane są tak samo, mają takie same prawa i obowiązki (oczywiście z uwzględnieniem ich możliwości), te bez dysfunkcji chętnie pomagają niepełnosprawnym, co także jest dla nich lekcją empatii i wrażliwości.
Przedszkole integracyjne to także znakomita opcja dla dzieci, które rozwijają się prawidłowo, ale są nieśmiałe, lękowe, gorzej radzą sobie w sytuacjach społecznych. W kameralnych warunkach łatwiej im pokonać takie trudności. Co więcej, u dzieci zdrowych także mogą pojawiać się rozmaite problemy, np. zaburzenia integracji sensorycznej czy ryzyko dysleksji. Ich wczesna diagnoza i terapia – możliwa dzięki stałej opiece specjalistów – pozwala uniknąć trudności w późniejszym wieku.
Ile kosztuje przedszkole integracyjne?
Przedszkola integracyjne dzielą się na publiczne i prywatne. Te pierwsze tworzone są najczęściej przez organy jednostek samorządu terytorialnego, a drugie – przez osoby fizyczne, firmy, organizacje pozarządowe. O tym, jaka jest różnica między przedszkolem prywatnym a niepublicznym, dowiesz się z innych artykułów w naszym serwisie. W tym rozdziale poruszymy kwestię wpływu tego rozróżnienia na opłaty, jakie musisz uiszczać, jeżeli chcesz umieścić swoja pociechę w przedszkolu integracyjnym.
Wszystkie przedszkola publiczne w Polsce zobowiązane są zapewnić dzieciom bezpłatną opiekę i edukację w czasie nie krótszym niż 5 godzin dziennie. Za każdą kolejną rozpoczęta godzinę pobytu dziecka w placówce możesz zapłacić maksymalnie 1,14 zł. Publiczne przedszkola integracyjne pobierają opłaty za wyżywienie, niekiedy za zajęcia wykraczające poza podstawę programową. Możesz też ponieść koszty wyprawki dla dziecka (artykułów higienicznych, materiałów plastycznych itp.).
Wysokość opłat za prywatne przedszkola ustalają poszczególne placówki. Cenami rządzą prawa wolnego rynku. To, ile kosztuje prywatne przedszkole integracyjne, zależy od atrakcyjności jego oferty, lokalizacji, ale też zniżek, jakich może udzielić z tytułu pozyskanych dotacji. Rozpiętość wysokości czesnego jest duża – od kilkuset do choćby kilku tysięcy złotych miesięcznie. Płacąc czesne, często nie ponosisz już dodatkowych opłat, z wyjątkiem jednorazowego wpisowego i kosztów wyżywienia. Ceny niepublicznych przedszkoli integracyjnych nie odbiegają od cen pozostałych prywatnych placówek przedszkolnych.