Dziecko z białaczką, listy do Boga i 12 ostatnich dni życia
"Oskar i pani Róża" to cienka książka. Ma tylko 78 stron. Taka, którą dorosły przeczyta w godzinę, a dziecko w trzy wieczory. Ale jej treść to nie bajka – to opowieść o dziesięcioletnim chłopcu umierającym na białaczkę, który pisze listy do Boga i każdego dnia symbolicznie przeżywa kolejne 10 lat życia, aż do "dnia śmierci".
Dorośli, czytając tę opowieść, płaczą ze wzruszenia. Dzieci – z przerażenia.
Mój syn spytał: "Mamo, czy ja też mogę tak po prostu umrzeć?"
Mój syn ma osiem lat. Do tej pory temat śmierci istniał u nas w formie bajkowej – ktoś
odchodzi, ale z nieba patrzy, opiekuje się, "jest gdzieś tam". Po "Oskarze…" przyszedł z pytaniami, których ja nie byłam gotowa usłyszeć od – za chwilę – trzecioklasisty.
"Mamo, a jak się umiera?".
"Czy dzieci w szpitalu wiedzą, iż umierają?".
"Czy ja też mogę zachorować i nie zdążyć się pożegnać?".
Nie każda książka "o wartościach" nadaje się dla dzieci
Jasne, "Oskar i pani Róża" jest wartościową książką. Porusza. Uczy. Zmusza do refleksji. Ale jest napisana z dorosłej perspektywy i choć jej narratorem jest dziecko, to tematy i emocje są zbyt głębokie, zbyt ostateczne, żeby dziecko mogło je zrozumieć i przepracować bez lęku.
Schmitt pisze pięknie. Ale ta książka jest dla rodziców, nie dla ich dzieci. Dlatego zarówno blogerki parentingowe, jak i pracownicy biblioteki powinni o tym pamiętać.
To nie książka go zniszczyła – to brak przygotowania z mojej strony
W tym wszystkim najbardziej zawiodłam jednak ja. Kupiłam książkę, bo była polecana jako "dojrzała", "mądra", "dla dzieci, które chcą rozumieć więcej". Nie sprawdziłam, nie przeczytałam wcześniej, nie zadałam sobie pytania: czy moje dziecko jest na to gotowe?
A ono było gotowe na "Detektywa Pozytywkę", a nie na rozważania o śmierci, żalu i Bogu, który czasem milczy.
Dzieci też mają prawo do spokojnego snu
Po tej książce mój syn przez kilka dni bał się chorować. Pytał, czy jak pójdzie do szpitala, to umrze w kilka dni, jak Oskar. Zasypiał przy zapalonym świetle. Mówił: "Nie chcę dorastać, bo potem się umiera".
Zabrałam go wtedy na lody. I kupiłam mu nową książkę – o przyjaźni psa i chłopca. Bez dramatów. Bez pożegnań.
Moja lekcja? Czytaj zanim dasz dziecku. I nie ulegaj bestsellerom
Nie każda książka polecana dzieciom jest dla dzieci. "Oskar i pani Róża" to piękna opowieść – dla młodzieży, może dla 14-latka, ale nie dla dziecka, które jeszcze wierzy, iż zło się zawsze da "odczarować".
Dziś czytam każdą książkę przed nim. Wybieram mądrze. I pamiętam, iż dzieciństwo jest zbyt krótkie, żeby je przedwcześnie oswajać ze śmiercią.
