Dzieci wysoko wrażliwe mają inne potrzeby niż ich rówieśnicy.
Wspieranie ich w radzeniu sobie z trudnymi emocjami może być dla rodziców i opiekunów obciążające – nie zawsze wiedzą, jak się zachować.
Doświadczona psycholożka daje rodzicom 7 rad, co robić w sytuacji, gdy dziecko WWO przeżywa kryzys.
Dzieci wysoko wrażliwe bywają bardziej emocjonalne niż ich rówieśnicy. Zdarza się, iż w trudnych momentach reagują impulsywnie, krzyczą, płaczą lub wręcz przeciwnie – budują wokół siebie mur, przez który ciężko do nich dotrzeć. Czasem możesz mieć wrażenie, iż złoszczą się bez powodu, iż reagują irracjonalnie, na wyrost. Co należy robić w takich sytuacjach?
Autorką poniższych wskazówek dla rodziców WWO jest Claire Lerner, psycholożka z 30-letnim doświadczeniem w pracy z dziećmi. Lerner zwraca uwagę nie tylko na potrzeby dziecka, ale również jego rodziców czy opiekunów. Podkreśla, iż aby zadbać o rozwój dziecka o ponadprzeciętnej wrażliwości, trzeba również zadbać o siebie i swoje emocje.
Bądź dla siebie wyrozumiała
To, iż twoje dziecko miewa napady złości, duże wahania nastroju albo często jest sfrustrowane, nie oznacza, iż jesteś złą matką. Dzieci dopiero uczą się zarządzać swoimi emocjami. Dla tych wysoko wrażliwych czy nieneurotypowych nauka pracy z emocjami, nazywania ich i reagowania, może być o wiele trudniejsza niż u ich rówieśników. By dbać o rozwój dziecka i jego wyjątkowe potrzeby, warto zaakceptować niektóre zachowania i nie dopatrywać się w nich swojej winy.
Nie bierz wszystkiego do siebie
Dzieci z natury mogą zachowywać się w sposób niezrozumiały dla dorosłych, czasem irracjonalny. Zdarza się, iż mówią lub robią rzeczy, które sprawiają rodzicowi przykrość, ból. Pamiętaj, iż dziecko nie zawsze umie nazwać to, co czuje. W takich sytuacjach używa słów czy gestów, które zna. Nagły wybuch złości czy powiedzenie przykrych słów jest jego sposobem na radzenie sobie ze złością, smutkiem, frustracją, strachem. Dlatego tak ważne jest, żebyś choćby w tych trudnych sytuacjach okazywała dziecku miłość i wsparcie, zamiast reagować agresją czy krzykiem.
Nie bagatelizuj emocji
Twoje dziecko ma prawo do odczuwania wszystkich emocji. Ty masz prawo do odczuwania wszystkich emocji. Często najłatwiejszą strategią radzenia sobie z trudnymi uczuciami jest udawanie, iż nie istnieją – ignorowanie ich, tłumienie w sobie. To nie sprawi, iż znikną jak za dotknięciem magicznej różdżki. Pozwól dziecku przeżywać to, co czuje – pokaż jednak, iż jesteś, iż je wspierasz. Przytul, jeżeli tego potrzebuje, lub daj mu czas tylko dla siebie – jeżeli to mu pomaga w trudnych chwilach. Zadbaj również o swoje emocje. Możesz czuć się sfrustrowana czy przytłoczona, możesz mieć wszystkiego dość – to przecież nie oznacza, iż twoja miłość do dziecka jest niewystarczająca.
Rozmawiaj o emocjach
Zauważenie emocji to jedno. Próba jej nazwania, przepracowania – to kolejny krok w nauce radzenia sobie z trudnymi uczuciami. Gdy dziecko nagle wybucha płaczem, zaczyna krzyczeć albo kładzie się na ziemi, nie zakładaj, iż jest po prostu "złe". Zamiast tego spróbuj z nim porozmawiać o tym, co się wydarzyło. Być może pod krzykiem skrywa się lęk? Być może smutek? Może przypomniało sobie bolesną sytuację z przedszkola lub jest przebodźcowane po wizycie w supermarkecie? Spróbujcie razem dotrzeć do uczuć i sytuacji, które wywołały dane zachowanie. To cenna lekcja zarówno dla dziecka, jak i dla ciebie.
Zachowaj spokój
Zapanowanie nad emocjami może być trudne. jeżeli jednak wiesz, iż twoje dziecko jest bardziej wrażliwe niż jego rówieśnicy i jego potrzeby są inne, tym bardziej powinnaś próbować trzymać nerwy na wodzy. Gdy w reakcji na zachowanie dziecka wybuchasz, jego trudne emocje eskalują. Nie czuje się bezpieczne, nie czuje wsparcia, ma wrażenie, iż robi coś złego, iż jest nie dość dobre. W momentach kryzysu bądź dla dziecka skałą – niech poczuje, iż zawsze jesteś po jego stronie, iż ma w tobie oparcie. Wtedy będzie mu łatwiej mierzyć się z tym, co przeżywa.
Uszanuj przestrzeń dziecka
Dzieci wysoko wrażliwe często potrzebują przestrzeni tylko dla siebie – lubią przebywać w samotności, bawić się ze sobą. Nie zawsze mogą chcieć się przytulać, mogą nie mieć ochoty na spacer i wizytę na placu zabaw, gdy chwilę wcześniej dały upust trudnym emocjom. Nie próbuj na siłę zapewniać dziecku rozrywek, sto razy powtarzać, żeby się uspokoiło albo przytulać, kiedy ono ewidentnie tego nie chce. Uszanuj jego potrzeby i jego przestrzeń, jednocześnie zapewniając je, iż gdy będzie cię potrzebować – zawsze jesteś dla niego.
Nie próbuj na siłę rozwiązać problemu
Gdy dziecko przeżywa napad złości, nie próbuj na siłę go uspokajać, nie odwracaj jego uwagi, nie mów, iż ma "przestać". Ono znajduje się w trybie, w którym te informacje i tak mogą do niego nie dotrzeć. Zamiast tego pozwól mu wyrzucić z siebie wszystkie emocje, towarzysz mu w tym i zadbaj o jego bezpieczeństwo. Na wyciągnięcie lekcji z tej sytuacji przyjdzie czas, gdy się uspokoi.
