Mimo powszechnego stereotypu łączącego wszy z ubóstwem czy zaniedbaniem, ta dolegliwość staje się niestety coraz bardziej rozpowszechniona w nowoczesnych placówkach oświatowych takich jak szkoły czy przedszkola. Wszawica, zwłaszcza u dzieci, ma zdolność bardzo szybkiego rozprzestrzeniania się, co powoduje liczne obawy i niepokoje wśród rodziców.
Znane również jako infestacja wszą ludzką (Pediculus humanus) wraz z jej larwami i jajkami, wszawica dotyka głównie owłosione części ciała lub odzież. Najczęściej spotykane są wszy głowowe, które nieproporcjonalnie często dotykają dzieci z młodszych grup wiekowych, bawiące się w dużej grupie rówieśników. Wiek dzieci najbardziej narażonych na wszawicę to 3-11 lat, przy czym dziewczynki chorują nieco częściej.
Statystyki na skalę światową sugerują, iż od 5% do 30% dzieci rozpoczynających naukę w szkołach podstawowych jest zarażonych wszy. Generalnie, problem ten pojawia się częściej – ale nie wyłącznie – w krajach rozwijających się oraz w wiejskich i ubogich społecznościach.
Wesz ludzka jest charakterystycznym owadem, o długim i spłaszczonym tułowiu. Samice mogą osiągnąć 4 milimetry długości, podczas gdy samce są mniejsze i mierzą od 2 do 3 milimetrów. W przeciwieństwie do powszechnych przekonań, nie mają nic wspólnego z pchłami – nie potrafią skakać ani latać. Poruszają się szybkim pełzaniem i spędzają całe swoje życie na owłosionej skórze naszych głów. Żywią się naszą krwią (nawet kilkakrotnie dziennie), a jajka składają u nasady włosów, przyklejając je specjalnym sekretem. Jajka, zwane gnidami, mają barwę białą lub żółtą i mierzą zaledwie 0.8 mm. Jedna samica może złożyć choćby 100 jaj, które w ciągu kilkunastu dni rozwijają się w dorosłe osobniki zdolne do dalszej reprodukcji. Średni okres życia wszy wynosi 30 dni, ale szybkość ich rozmnażania gwarantuje niemalże nieustanny wzrost populacji.
Niestety, przenoszenie wszy między dziećmi jest dość łatwe. Bezpośredni kontakt fizyczny podczas zabawy, czy choćby sporadyczne używanie cudzych akcesoriów takich jak czapki, grzebienie, opaski do włosów, poduszki lub ręczniki, może prowadzić do zakażenia.
