Na początku XX wieku nie istniały standardy ochrony dzieci. Nikt nie dbał o ich zdrowie i wykształcenie. W domach brakowało często również i miłości. Maluchy oraz te nieco starsze dzieci uchodziły za tanią siłę roboczą. Ich praca była niebezpieczna, często też w warunkach zagrażającym zdrowiu. Na szczęście rosnąca świadomość społeczna dotycząca niesprawiedliwości dotykających dzieci wzmocniona zrozumieniem ich potrzeb związanych z rozwojem, doprowadziły do powstania różnych organizacji, które działały dla dobra dzieci. Jedną z nich był Polski Komitet Opieki nad Dzieckiem. Organizacja działała do wybuchu II wojny światowej, a jej głównym celem było podniesienie poziomu zdrowotnego, moralnego oraz kulturalnego dzieci i młodzieży, niemowląt i matek karmiących bez względu na narodowości i wyznawaną religię.
REKLAMA
Zobacz wideo Maciej Pela o sobie: "Czuję się wyjątkowym ojcem, ale też niekonwencjonalnym"[materiał wydawcy kobieta.gazeta.pl]
Nad ich losem nikt nie płakał. "Śmiertelność wśród dzieci nieślubnych i osieroconych była zatrważająca"
W dwudziestoleciu międzywojennym Polska borykała się z licznymi problemami. Państwo, które na długie lata zniknęło z mapy świata, na nowo musiało nauczyć się wielu rzeczy, w tym przede wszystkim opieki nad jego mieszkańcami, szczególnie dziećmi. To jednak nie był priorytet. System prawny również nie nadążał za potrzebami - obowiązujące przepisy pochodziły jeszcze z XIX wieku i nie oferowały skutecznej ochrony najmłodszym.
Tu oczywiście na pierwszy plan wysuwał się problem dzieci bezdomnych i osieroconych, które - o ile miały szczęście - trafiały do i tak przepełnionych już placówek opiekuńczo-wychowawczych, gdzie doskwierał im głównie brak odpowiedniego wyżywienia. Higiena i warunki sanitarne też pozostawiały wiele do życzenia. "Śmiertelność wśród dzieci nieślubnych i osieroconych była zatrważająca. W Warszawie w latach 20. XX wieku aż 80 procent takich dzieci umierało przed osiągnięciem pełnoletności. W innych dużych miastach, takich jak Łódź czy Kraków, wskaźnik ten wynosił około 50 procent" - czytamy na portalu kronikidziejów.pl.
Toteż nic dziwnego, iż powstawały specjalne organizacje charytatywne, które za główny cel stawiały sobie pomoc najmłodszym obywatelom państwa. Jedną z nich był Polski Komitet Opieki nad Dzieckiem. To organizacja dobroczynna, która powstała w wyniku przekształcenia Polsko-Amerykańskiego Komitetu Pomocy Dzieciom w 1922 roku. Instytucja wykonywała zadania powierzone przez Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej, a celem działalności było podniesienie poziomu zdrowotnego, moralnego oraz kulturalnego dzieci i młodzieży, warunków materialnych niemowląt, matek karmiących bez względu na narodowości i wyznawaną religię. Komitet posiadał oraz kierował wzorcowymi zakładami opiekuńczymi, wydawał prace naukowe oraz własne czasopismo "Opieka nad Dzieckiem". To właśnie do jednego z numerów przedwojennej gazety została dołączona ulotka o "deklaracji praw dziecka".
10 punktów deklaracji praw dziecka z 1930 roku
Deklaracja praw dziecka z 1930 roku okazuje się, iż w zasadzie nie traci na znaczeniu. przez cały czas to my, dorośli winniśmy zapewnić najmłodszym odpowiednie możliwości do rozwoju, otoczyć miłością i wsparciem. Co jeszcze znalazło się na przedwojennej liście? Wiele z nich to taka "oczywista oczywistość", jak nakarmienie głodnych czy opieka nad chorymi. Szczególnie na uwagę zasługuje punkt ostatni. Co zatem zostało wymienione na ulotce z 1930 roku?
Oto 10 punktów:
Każde dziecko powinno mieć zabezpieczony normalny rozwój fizyczny i duchowy;
Dziecko głodne winno być nakarmione;
Dziecko chore - pielęgnowane;
Dziecko wykolejone - zwrócone na adekwatną drogę;
Dziecko upośledzone - otoczone opieką;
Dziecko sierota i opuszczone - przygarnięte i wspomagane;
Dziecko przed innemi winno otrzymać pomoc w czasie klęski;
Każde dziecko winno być przygotowane do zarobkowania na życie;
Dziecko winno być zabezpieczone przed wszelkim wyzyskiem;
Dziecko winno być wychowane w przekonaniu, iż obowiązkiem jego jest najlepsze swe cechy oddać na usługi współbraci.
